Kennisbank voor het notariaat
Wetstoelichting

Toestemming echtgenoot (art. 1:88 BW)

Bijgewerkt tot 29-09-2023 Auteur mr. dr. M.R. (Marcel) Kremer

1 InleidingDoel van art. 1:88 BW is de bescherming van het leefmilieu van echtgenoten/geregistreerde partners. Art. 1:88 jo. 1:80b BW beperkt daarom de handelingsbevoegdheid van echtgenoten/geregistreerd partners (onder 'echtgenoot' wordt hierna ook 'geregistreerd partner' verstaan) met betrekking tot een aantal in het artikel genoemde rechtshandelingen. Voor deze rechtshandelingen is toestemming van de andere echtgenoot nodig. Feitelijke handelingen vallen niet onder art. 1:88…

Verder lezen?

Om dit document te kunnen bekijken, moet u ingelogd zijn.


Inloggen via Legal Intelligence

Geen inloggegevens?

Heeft u nog geen inloggegevens, dan kunt u een abonnement afsluiten.

Bent u werkzaam op het notariële en/of fiscale werkterrein en wilt u het gebruik van Via Juridica ervaren?
Vraag een gratis proefabonnement aan en probeer Via Juridica één maand uit!

Voor (voltijd)studenten is een gratis studentenabonnement beschikbaar.


Gebruikers van Via Juridica

Bekijk alle

Wet- en regelgeving


Artikel 88

  • 1

    Een echtgenoot behoeft de toestemming van de andere echtgenoot voor de volgende rechtshandelingen:

    • a.

      overeenkomsten strekkende tot vervreemding, bezwaring of ingebruikgeving en rechtshandelingen strekkende tot beëindiging van het gebruik van een door de echtgenoten tezamen of door de andere echtgenoot alleen bewoonde woning of van zaken die bij een zodanige woning of tot de inboedel daarvan behoren;

    • b.

      giften, met uitzondering van de gebruikelijke, niet bovenmatige;

    • c.

      overeenkomsten die ertoe strekken dat hij, anders dan in de normale uitoefening van zijn beroep of bedrijf, zich als borg of hoofdelijk medeschuldenaar verbindt, zich voor een derde sterk maakt, of zich tot zekerheidstelling voor een schuld van de derde verbindt;

    • d.

      overeenkomsten van goederenkrediet als bedoeld in artikel 84 van Boek 7, behalve indien zij zaken betreffen die kennelijk uitsluitend of hoofdzakelijk ten behoeve van de normale uitoefening van zijn beroep of bedrijf strekken.

  • 2

    De echtgenoot behoeft de toestemming niet, indien hij tot het verrichten der rechtshandeling is verplicht op grond van de wet of op grond van een voorafgaande rechtshandeling waarvoor die toestemming is verleend of niet was vereist.

  • 3

    De toestemming moet schriftelijk of langs elektronische weg worden verleend, indien de wet voor het verrichten van de rechtshandeling een vorm voorschrijft.

  • 4

    In afwijking van lid 1, onder b, is geen toestemming vereist voor giften welke de strekking hebben dat zij pas zullen worden uitgevoerd na het overlijden van degene die de gift doet, en niet reeds tijdens diens leven worden uitgevoerd. Bestaat de gift in de aanwijzing van een begunstigde bij een sommenverzekering die tijdens het leven van de verzekeringnemer is aanvaard of kan worden aanvaard, dan is daarvoor wel toestemming vereist.

  • 5

    Toestemming voor een rechtshandeling als bedoeld in lid 1 onder c, is niet vereist, indien zij wordt verricht door een bestuurder van een naamloze vennootschap of van een besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid, die daarvan alleen of met zijn medebestuurders de meerderheid der aandelen houdt en mits zij geschiedt ten behoeve van de normale uitoefening van het bedrijf van die vennootschap.

  • 6

    Indien de andere echtgenoot door afwezigheid of een andere oorzaak in de onmogelijkheid verkeert zijn wil te verklaren of zijn toestemming niet verleent, kan de beslissing van de rechtbank worden ingeroepen.

  • 7

    Dit artikel is van toepassing ongeacht het recht dat van toepassing is op het huwelijksvermogensstelsel van de echtgenoten, indien de andere echtgenoot zijn gewone verblijfplaats heeft in Nederland ten tijde van het verrichten van een rechtshandeling, bedoeld in het eerste lid.


Kennisdossiers

Titel Categorie
Titel Schenking Categorie Familierecht (overig)
Titel Borgtocht Categorie Diversen

Rechtspraak

Titel Instantie Datum Nummer
Toestemming art. 1:88 BW vereist voor verlenen voorkeursrecht Instantie Gerechtshof Den Haag Datum 20-12-2023 Nummer ECLI:NL:GHDHA:2023:2802
Toestemming art. 1:88 BW vereist, want giften niet reeds voor huwelijk tot stand gekomen Instantie Gerechtshof Den Haag Datum 15-08-2023 Nummer ECLI:NL:GHDHA:2023:1565
Toestemming echtgenoot benodigd voor persoonlijke garantstelling Instantie Gerechtshof Amsterdam Datum 21-12-2021 Nummer ECLI:NL:GHAMS:2021:4049
Art. 1:88 lid 5 BW ook van toepassing op de borg als bestuurder van een coöperatie Instantie Gerechtshof 's-Hertogenbosch Datum 13-07-2021 Nummer ECLI:NL:GHSHE:2021:2191
Toestemmingsvereiste art. 1:88 BW en buitenlandse wederpartij Instantie Gerechtshof 's-Hertogenbosch Datum 04-05-2021 Nummer ECLI:NL:GHSHE:2021:1356
Verzwijgen van echtgenote bij aangaan borgtochtovereenkomst doet niet af aan werking art. 1:89 jo 1:88 BW Instantie Rechtbank Limburg Datum 07-10-2020 Nummer ECLI:NL:RBLIM:2020:7564
Hof hanteert onjuiste maatstaf bij beoordeling of rechtshandeling is geschied ten behoeve van de normale uitoefening van het bedrijf (art. 1:88 lid 5 BW) Instantie Hoge Raad Datum 20-03-2020 Nummer ECLI:NL:HR:2020:483
Toestemming echtgenoot niet vereist voor borgtocht Instantie Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden Datum 18-02-2020 Nummer ECLI:NL:GHARL:2020:1376
Toestemming echtgenoot bij borgstelling niet nodig vanwege uitzondering art. 1:88 lid 5 BW Instantie Rechtbank Amsterdam Datum 07-11-2018 Nummer ECLI:NL:RBAMS:2018:7929
Geen toestemming van echtgenote vereist bij rechtshandelingen die behoren tot de normale uitoefening van het bedrijf in de zin van art. 1:88 lid 5 BW Instantie Rechtbank Limburg Datum 01-08-2018 Nummer ECLI:NL:RBLIM:2018:7322
Borgstelling in privé voor lening BV ten behoeve van inkoop in maatschap is mogelijk rechtshandeling die past binnen normale bedrijfsuitoefening waarvoor geen toestemming is vereist Instantie Hoge Raad Datum 13-07-2018 Nummer ECLI:NL:HR:2018:1220
Beroep vernietigbaarheid schenking vanwege ontbreken toestemming echtgenote door erfgenamen Instantie Rechtbank Midden-Nederland Datum 31-01-2018 Nummer ECLI:NL:RBMNE:2018:277
Bevoegdheid tot vernietiging ex art. 1:89 BW kan na overlijden van erflater worden uitgeoefend Instantie Rechtbank Midden-Nederland Datum 31-01-2018 Nummer ECLI:NL:RBMNE:2018:277
Toestemming echtgenote wegens vermogensinstandhoudingsverklaring Instantie Rechtbank Rotterdam Datum 23-11-2016 Nummer ECLI:NL:RBROT:2016:9036
Vervangende toestemming door Rechtbank te laat verzocht Instantie Rechtbank Zeeland-West-Brabant Datum 05-07-2016 Nummer ECLI:NL:RBZWB:2016:4237
Toestemmingsvereiste 1:88 ontbrak, notaris aansprakelijk Instantie Rechtbank Limburg Datum 04-05-2016 Nummer ECLI:NL:RBLIM:2016:4007
Toestemming echtgenote voor borgstelling door ondernemer Instantie Hoge Raad Datum 18-12-2015 Nummer ECLI:NL:HR:2015:3606
Ook voor verlengingsovereenkomsten is de toestemming van de andere echtgenoot is vereist Instantie Hoge Raad Datum 09-01-2015 Nummer ECLI:NL:HR:2015:41
Bestuurders van amateurvoetbalclub niet aansprakelijk als borg wegens ontbreken toestemming van hun echtgenoten (art. 1:88 BW) Instantie Gerechtshof Amsterdam Datum 30-09-2014 Nummer ECLI:NL:GHAMS:2014:4072
Uitzondering op toestemmingsvereiste ex art. 1:88 lid 5 BW ook van toepassing bij buitenlandse vennootschap Instantie Rechtbank Midden-Nederland Datum 11-06-2014 Nummer ECLI:NL:RBMNE:2014:2221
Terugleververplichting en toestemming van art. 1:88 BW Instantie Gerechtshof 's-Hertogenbosch Datum 17-09-2013 Nummer ECLI:NL:GHSHE:2013:4269
Toestemming art. 1:88 BW voor borgtocht Instantie Gerechtshof Leeuwarden Datum 27-11-2012 Nummer ECLI:NL:GHLEE:2012:BY4476
Erfgenaam van niet-handelende echtgenoot kan vernietigingsgrond van art. 1:89 BW inroepen Instantie Gerechtshof 's-Gravenhage Datum 30-10-2012 Nummer ECLI:NL:GHSGR:2012:BY9697
Certificaathouder valt onder art. 1:88 lid 5 BW Instantie Hoge Raad Datum 08-10-2010 Nummer ECLI:NL:HR:2010:BN1402
Dexia Instantie Hoge Raad Datum 28-03-2008 Nummer ECLI:NL:HR:2008:BC2837
Geen toestemming vereist voor borgstelling bestuurder bij economisch eigendom aandelen in B.V./N.V. Instantie Hoge Raad Datum 20-01-2006 Nummer ECLI:NL:HR:2006:AU5681
Megafleur Instantie Hoge Raad Datum 13-01-2006 Nummer ECLI:NL:HR:2006:AU4120
Fortis/Kelders Instantie Hoge Raad Datum 11-07-2003 Nummer ECLI:NL:HR:2003:AF7513
Wanneer men afstand wil doen van een recht, moet het recht waarvan men afstand wil doen kenbaar zijn Instantie Hoge Raad Datum 18-10-2002 Nummer ECLI:NL:HR:2002:AE7008
Soetelieve/Stienstra Instantie Hoge Raad Datum 14-04-2000 Nummer ECLI:NL:HR:2000:AA5526
Toestemming wordt geacht verleend te zijn nu onderhandse akte door notaris in het rechtsverkeer is gebracht Instantie Hoge Raad Datum 04-10-1996 Nummer ECLI:NL:HR:1996:ZC2156
Fiets-O-Fit/Knook Instantie Hoge Raad Datum 31-05-1991 Nummer ECLI:NL:HR:1991:ZC0260
Schaaphok/Schilder Instantie Hoge Raad Datum 25-02-1983 Nummer ECLI:NL:HR:1983:AG4546
Maastrichtse woning Instantie Hoge Raad Datum 28-11-1975 Nummer ECLI:NL:HR:1975:AC5652

Literatuur

Titel Auteur(s) Bron
Titel Drafting tips & tricks: borgtocht en de restrictieve uitleg van art. 1:88 lid 5 BW Auteur(s) M.A.J.G. Janssen Bron ORP 2024/65
Titel Art. 1:88 lid 5 BW en de coöperatie Auteur(s) A. Folmer Bron JBN 2021/54
Titel Voor welke rechtshandeling moet de echtgenoot precies toestemming geven? Auteur(s) B.E. Reinhartz Bron JBN 2020/47
Titel Levenstestament en toestemming ex art. 1:88 BW Auteur(s) M.I.W.E. Hillen-Muns Bron WPNR 2018/7215
Titel Het levenstestament en de toestemming van artikel 1:88 BW Auteur(s) J.G. Gräler Bron JBN 2016/52
Inhoudsopgave
Overzicht
Wetstructuur
Civiel