Wetstoelichting

Pensioen en echtscheiding (art. 1:155 BW)

1 Inleiding 2 Echtscheiding vóór 27 november 1981 3 Echtscheiding op of na 27 november 1981, doch vóór 1 mei 1995: pensioenverrekening 4 Is verrekening pensioenrechten alsnog mogelijk jaren na echtscheiding? 5 Pensioenen verrekenen op grond van een verrekenbeding? 6 Echtscheiding op of na 1 mei 1995: Wet Verevening pensioenrechten bij scheiding (WVPS) 7 Verschil tussen verevenen en verrekenen 8 Welke pensioenen vallen onder de WVPS? 8.1 Hertrouwende echtparen en WVPS 9 Berekening te verevenen pensioen 10 Redelijkheid en billijkheid en WVPS 11 Formaliteiten pensioenverevening 12 Afstorten pensioenkapitaal 13 WVPS en internationale pensioenrechten 13.1 Buitenlandse pensioenen 13.2 Invloed WVPS en Conflictenrecht op verevening pensioenrechten bij scheiding 14 Conversie van pensioenrechten 14.1 Formaliteiten pensioenconversie 15 (Bijzonder) partnerpensioen 15.1 DGA en (bijzonder) partnerpensioen 15.2 (Bijzonder) partnerpensioen op risicobasis 15.2.1 Uitruil van het recht op nabestaandenpensioen 16 Toegestane afwijkingen van de standaardverevening 16.1 Vormvereiste afwijkingen 16.2 Is pensioenverrekening nog mogelijk als pensioenverevening is uitgesloten in huwelijkse voorwaarden? 17 Wetsvoorstel 'Wet pensioenverdeling bij scheiding 2022' uitgesteld naar 2028 - wel overbruggingsmaatregelen aangekondigd

Bijgewerkt tot 01-02-2024 Auteur De redactie

1 InleidingEen van de gevolgen van echtscheiding is de verplichting tot pensioenverevening (art. 1:155 BW). Deze verplichting geldt ongeacht het huwelijksvermogensregime. Van de wettelijke regeling ten aanzien van pensioenverevening kan worden afgeweken bij huwelijkse voorwaarden of bij echtscheidingsconvenant.Wordt bij huwelijkse voorwaarden afgeweken van de wettelijke regeling ten aanzien van pensioenverevening en is sprake van een tweede of later huwelijk, dan dient bij het opstellen van de…

Verder lezen?

Om dit document te kunnen bekijken, moet u ingelogd zijn.

Inloggen via Legal Intelligence

Geen inloggegevens?

Heeft u nog geen inloggegevens, dan kunt u een abonnement afsluiten.

Bent u werkzaam op het notariële en/of fiscale werkterrein en wilt u het gebruik van Via Juridica ervaren?
Vraag een gratis proefabonnement aan en probeer Via Juridica één maand uit!

Voor (voltijd)studenten is een gratis studentenabonnement beschikbaar.

Abonnement nemen

Gebruikers van Via Juridica

Bekijk alle

Gerelateerd nieuws

Meer nieuws

sep

2024

Nieuws

Publicatie Handboek Scheiding door Belastingdienst

nov

2023

Nieuws

Pensioen en AOW-wijzigingen

mei

2023

Nieuws

Wet toekomst pensioenen aangenomen door de Eerste Kamer

Wet- en regelgeving

Artikel 155

Volledige wettekst Lees op wetten.nl

Artikel 155

In geval van echtscheiding en voor zover de ene echtgenoot na de huwelijkssluiting en voor de echtscheiding pensioenaanspraken heeft opgebouwd, heeft de andere echtgenoot overeenkomstig het bepaalde bij of krachtens de Wet verevening pensioenrechten bij scheiding recht op pensioenverevening, tenzij de echtgenoten op de wijze voorzien in deze Wet toepasselijkheid daarvan hebben uitgesloten.

Artikel 155

Nieuws

sep

2024

Nieuws

Publicatie Handboek Scheiding door Belastingdienst

nov

2023

Nieuws

Pensioen en AOW-wijzigingen

mei

2023

Nieuws

Wet toekomst pensioenen aangenomen door de Eerste Kamer

Kennisdossiers

Titel	Categorie
Titel Echtscheiding	Categorie Familierecht (overig)
Titel Pensioen	Categorie Familierecht (overig)

Rechtspraak

Titel	Instantie	Datum	Nummer
Onder curatele gestelde kon niet zonder toestemming curator pensioenverweer voeren tijdens echtscheidingsprocedure	Instantie Hoge Raad	Datum 23-06-2023	Nummer ECLI:NL:HR:2023:949
Ex-echtgenoten moeten uitbetaling ouderdomspensioen zelf regelen wanneer niet binnen 2 jaar na echtscheiding is verevend	Instantie Rechtbank Limburg	Datum 28-10-2020	Nummer ECLI:NL:RBLIM:2020:8414
Pensioenverevening was in huwelijkse voorwaarden uitgesloten	Instantie Rechtbank Overijssel	Datum 22-01-2020	Nummer ECLI:NL:RBOVE:2020:162
Afstorting partnerpensioen omdat ex-echtgenote geen vertrouwen heeft in beleid directiepensioenstichting	Instantie Gerechtshof 's-Hertogenbosch	Datum 05-02-2019	Nummer ECLI:NL:GHSHE:2019:384
Afwijken WVPS gebonden aan vormvoorschriften	Instantie Rechtbank Gelderland	Datum 17-10-2018	Nummer ECLI:NL:RBGEL:2018:5766
Nederlandse pensioenverevening voor buitenlands pensioen	Instantie Hoge Raad	Datum 13-07-2018	Nummer ECLI:NL:HR:2018:1219
Verkregen afkoopsom pensioen valt niet in gemeenschap nu deze in periode tussen twee huwelijken in is verkregen	Instantie Hoge Raad	Datum 13-07-2018	Nummer ECLI:NL:HR:2018:1180
Enkel tijdsverloop of stilzitten is onvoldoende voor rechtsverwerking	Instantie Rechtbank Amsterdam	Datum 28-03-2018	Nummer ECLI:NL:RBAMS:2018:2600
Verzoek tot afstorting pensioenrechten afgewezen wegens redelijkheid en vennootschappelijk belang	Instantie Gerechtshof Den Haag	Datum 25-11-2015	Nummer ECLI:NL:GHDHA:2015:3875
Belang vennootschap gaat boven afstorten pensioen bij echtscheiding DGA	Instantie Gerechtshof 's-Hertogenbosch	Datum 05-08-2014	Nummer ECLI:NL:GHSHE:2014:2650
Geslaagd beroep op rechtsverwerking bij verdeling pensioenrechten	Instantie Gerechtshof Den Haag	Datum 15-04-2014	Nummer ECLI:NL:GHDHA:2014:1337
Hof Den Haag 25-05-2011, nr 200.069.292	Instantie Gerechtshof 's-Gravenhage	Datum 25-05-2011	Nummer ECLI:NL:GHSGR:2011:BR0783
Pensioenverevening na ontbinding reparatiehuwelijk	Instantie Hoge Raad	Datum 11-04-2003	Nummer ECLI:NL:HR:2003:AF2685
Matiging pensioenverrekening	Instantie Hoge Raad	Datum 05-04-2002	Nummer ECLI:NL:HR:2002:AD9113
Burhoven Jaspers/De Kroon	Instantie Hoge Raad	Datum 28-03-1997	Nummer ECLI:NL:HR:1997:ZC2318
Boon/Van Loon	Instantie Hoge Raad	Datum 27-11-1981	Nummer ECLI:NL:HR:1981:AG4271

Wetsvoorstellen

Titel	Dossiernr.	Status	Samenvatting
Wet toekomst pensioenen	Dossiernr. 36067	Status In werking getreden	Samenvatting -
Wet pensioenverdeling bij scheiding 2022	Dossiernr. 35287	Status In behandeling bij de Tweede Kamer	Samenvatting -

Beleidsbesluiten

Titel	Instantie	Datum	Nummer	Samenvatting
Kamerbrief over wetsvoorstel toekomst pensioenen	Instantie Overig	Datum 30-03-2022	Nummer 2022-0000088663	Samenvatting

Literatuur

Titel	Auteur(s)	Bron
Titel Notariële (voor)huwelijkse pensioenbelehrung is eigenlijk niet te doen	Auteur(s) F.M.H. Hoens	Bron WPNR 2025/7487
Titel Echtscheiding & oudedagsvoorzieningen	Auteur(s) J.T. Gommer	Bron Vp-bulletin 2024/38
Titel Themanummer 'Pensioenspecial'	Auteur(s) J.M.J. Holtermans & W.P.M. Thijssen	Bron JBN 2023/12
Titel Kroniek pensioen en scheiding 2022 (II)	Auteur(s) F.M.H. Hoens, M. Heemskerk	Bron WPNR 2023/7427
Titel Kroniek pensioen en scheiding 2022 (I)	Auteur(s) F.M.H. Hoens, M. Heemskerk	Bron WPNR 2023/7426
Titel Wet toekomst pensioenen: vloek of zegen?	Auteur(s) R. Wernsen	Bron Vp-bulletin 2023/32
Titel Wetsvoorstel pensioenverdeling bij scheiding 2022	Auteur(s) L. Stokkel	Bron Estate Planner Digitaal 2020/8
Titel Boon/Van Loon: vruchten en inkomsten, verknochtheid en verjaring	Auteur(s) F.M.H. Hoens	Bron EstateTip 2022/2
Titel Het wel en wee van een afgestort PEB (I). Conversie is pas conversie als er conversie (op) staat	Auteur(s) F.M.H. Hoens	Bron EstateTip 2021/23
Titel Het wel en wee van een afgestort PEB (II). De aard van de aangekochte verzekering	Auteur(s) F.M.H. Hoens	Bron EstateTip 2021/27
Titel Boon/Van Loon en rechtsverwerking	Auteur(s) F.M.H. Hoens	Bron EstateTip 2020-32
Titel Concept wetsvoorstel Wet pensioenverdeling bij scheiding 2021	Auteur(s) G.M.C.M. Staats	Bron FTV 2019/8
Titel Consultatiedocument Wet pensioenverdeling bij scheiding 2021	Auteur(s) J.M.J. Holtermans	Bron JBN 2019/16
Titel Pensioenrechten verevenen of verrekenen, fiscaal een wereld van verschil!	Auteur(s) B.H. Devilee	Bron FBN 2018/30
Titel Pensioen in eigen beheer als onderdeel van een totale financiële scheidingsregeling	Auteur(s) F. van den Barselaar	Bron FTV 2015/34
Titel CNR-Huwelijksvoorwaardenonderzoek, deel III: pensioen	Auteur(s) F.M.H. Hoens, F.W.J.M. Schols	Bron WPNR 2015/7049

Artikel 155

Civiel

Ongehuwd samenwonen Samengestelde gezinnen

Algemene bepalingen boek 1 BW (art. 1:1 - 1:3 BW)

Recht op naam (art. 1:4 - 1:9 BW)

Woonplaats en sterfhuis (art. 1:10 - 1:15 BW)

Wijziging vermelding geslacht in geboorteakte (art. 1:28 - 1:28c BW)

Huwelijk (art. 1:30 BW)

Vereisten tot het aangaan van een huwelijk (art. 1:31 - 1:42 BW)

Stuiting van het huwelijk (art. 1:50 - 1:57 BW)

Voltrekking huwelijk (art. 1:58-1:65 BW) Huwelijksvoltrekking bij volmacht (art. 1:66 BW) Godsdienstige plechtigheden (art. 1:68 BW )

Nietigverklaring huwelijk (art. 1:69 - 1:77 BW)

Geregistreerd partnerschap (art. 1:80a - 1:80g BW)

Rechten en verplichtingen van echtgenoten (art. 1:81 - 1:83 BW) Huishoudkosten (art. 1:84 BW) Aansprakelijkheid voor kosten van de huishouding (art. 1:85 - 1:86 BW) Vergoedingsplicht (art. 1:87 BW) Toestemming echtgenoot (art. 1:88 BW) Vernietiging wegens ontbreken van toestemming (art. 1:89 BW) Bestuur en bestuursoverschrijding (art. 1:90 - 1:92 BW) Niet van toepassing op van tafel en bed gescheiden echtgenoten (art. 1:92a BW)

Wettelijke gemeenschap van goederen vanaf 1-1-2018 (art. 1:94 BW) Wettelijke gemeenschap van goederen tot en met 31-12-2017 (art. 1:94 (OUD) BW) Insluitingsclausule en uitsluitingsclausule (art. 1:94 BW) Verknochtheid (art. 1:94 BW) Pensioenrechten (art. 1:94 BW) Schulden en wettelijke gemeenschap (art. 1:94 - 1:96b BW) Vergoedingsrechten en zaaksvervanging (art. 1:95 - 1:96 BW) Vergoedingsrecht wegens niet in de gemeenschap vallende onderneming (art. 1:95a BW)

Bestuur van de gemeenschap (art. 1:97 BW)

Ontbinding van de gemeenschap (art. 1:99 BW) Peildatum ontbonden huwelijksgemeenschap (art. 1:99 BW) Omvang ontbonden gemeenschap (art. 1:100 BW) Goodwill (art. 1:100 BW) Overneming goederen uit ontbonden gemeenschap (art. 1:101 BW) Schulden en ontbonden gemeenschap (art. 1:102 BW) Afstand (art. 1:103 - 1:108 BW)

Opheffing gemeenschap bij beschikking (art. 1:109 - 1:113 BW)

Huwelijkse voorwaarden in het algemeen (art. 1:114 - 1:131 BW)

Verrekening inkomsten of vermogen (art. 1:132 - 1:133 BW) Verrekening ten huwelijk aangebracht vermogen (art. 1:133 BW) Uitsluitingsclausule en verrekenbeding (art. 1:134 BW) Wijze van verrekening en aantastbare verrekening (art. 1:135 BW) Herbelegging te verrekenen vermogen (art. 1:136 BW) Verrekening in geld, goederen en termijnen (art. 1:137 en 1:140 BW) Jaarlijkse opgave van te verrekenen inkomsten/vermogen (art. 1:138 BW) Opheffing verrekenverplichting (art. 1:139 BW) Verrekening saldo (art. 1:141 BW) Vervalbeding (art. 1:141 BW) Verrekenbeding en ondernemingswinst (art. 1:141 BW) Verjaring en verrekenbeding (art. 1:141 BW) Finale verrekenbedingen (art. 1:142 en 1:143 BW)

Gemeenschap van vruchten en inkomsten (Art. 1:124 - 1:127 BW (oud)) Gemeenschap van winst en verlies (Art. 1:124- 1:127 en 1:128 BW (oud)) Het wettelijk deelgenootschap (art. 1:132 - 1:145 (oud) BW)

Ontbinding van het huwelijk (art. 1:149 BW)

Echtscheiding algemeen (art. 1:150 - 1:154 BW) Pensioen en echtscheiding (art. 1:155 BW) Alimentatie en echtscheiding (art. 1:156 - 1:160 BW) Benadeling gemeenschap van goederen (art. 1:164 BW) Reparatiehuwelijk (art. 1:166 BW)

Scheiding van tafel en bed (art. 1:169 - 1:183 BW)

Afstamming (art. 1:197 - 1:199 BW)

Ontkenning vaderschap (art. 1:200 - 1:202 BW) Ontkenning moederschap (art. 1:202a - 1:202b BW)

Erkenning (art. 1:203 - 1:206 BW)

Gerechtelijke vaststelling ouderschap (art. 1:207 - 1:208 BW)

Adoptie (art. 1:227 - 1:232 BW)

Minderjarigheid (art. 1:233 - 1:234 BW)

Handlichting minderjarige (art. 1:235 - 237 BW)

Gezag over minderjarige kinderen (art. 1:245 - 1:250 BW)

Het gezag van ouders (art. 1:251 - 1:253h BW) Het bewind van de ouders (art. 1:253i - 1:253m BW)

Beëindiging van het ouderlijk gezag (art. 1:266 - 1:278 BW)

Voogdij (art. 1:280 - 1:301 en 1:345 BW)

Omgang en informatie (art. 1:377a - 1:377g BW)

Curatele (art. 1:378 - 1:391 BW)

Levensonderhoud (art. 1:392-1:403 BW) Verzorging en opvoeding verplicht (stief)ouders (art. 1:404 - 1:408 BW)

Afwezigheid en vermissing (art. 1:409 - 1:425 BW)

Beschermingsbewind (art. 1:431 - 1:440 BW) Bevoegdheden bewindvoerder (art. 1:441 BW) Rekening en verantwoording bewindvoerder (art. 1:445 - 1:446 BW) Beloning bewindvoerder (art. 1:447 BW) Einde bewind (art. 1:448 - 449 BW)

Mentorschap ten behoeve van meerderjarigen (art. 1:450 - 1:462 BW)

Sociale en maatschappelijke aspecten ondernemingsrecht Steward ownership

Belet- en ontstentenisregeling Rechtspersoonlijkheid (art. 2:1 - 2:3 BW) Oprichting rechtspersoon (art. 2:4 BW) Doeloverschrijding (art. 2:7 BW) Samenwerkingsverbanden (art. 2:8 BW) Redelijkheid en billijkheid (art. 2:8 BW) Aansprakelijkheid van een bestuurder (art. 2:9 en 2:11 BW) Boekhouding en boekjaar (art. 2:10 en 2:10a BW) Bestuur door een rechtspersoon (art. 2:11 BW) Besluitvorming; rechtshandeling en rechtsgevolgen (art. 2:12 - 2:16 BW) Duur bestaan rechtspersoon (art. 2:17 BW) Omzetting (art. 2:18 BW) Ontbinding en vereffening (art. 2:19 - 2:24 BW) Herroeping van een besluit tot ontbinding BV en inschrijving daarvan bij de KvK (art. 2:19 BW) Dwingend recht (art. 2:25 BW)

Definitie vereniging (art. 2:26 BW) Oprichting vereniging (art. 2:27 - 2:30 BW) Lidmaatschap vereniging (art. 2:33 - 2:36 BW) Algemene vergadering vereniging (art. 2:37 - 2:41 BW) Organen van de vereniging (art. 2:40 en 2:44 BW) Ontbinding vereniging (art. 2:42 BW) Statutenwijziging vereniging (art. 2:42 en 2:43 BW) Bestuur en Raad van commissarissen of toezicht bij verenigingen (art. 2:44 BW - art. 2:47a BW) Bestuursverslag en jaarrekening verenigingen (art. 2:48 en 2:49 BW)

Definitie coöperatie (art. 2:53 BW) Oprichting coöperatie (art. 2:53 - 2:54 BW) Organisatie (art. 2:55 en 2:56 BW) Raad van commissarissen bij coöperatie of onderlinge waarborgmaatschappij (art. 2:57 en 2:57a BW) Jaarrekening en bestuursverslag coöperaties (art. 2:58 BW) Lidmaatschap en leden (art. 2:59 - 2:62 BW)

De raad van commissarissen bij de grote coöperatie en bij de grote onderlinge waarborgmaatschappij (art. 2:63a - 2:63j BW)

Algemeen NV (art. 2:64 BW) Oprichting NV (art. 2:65 BW) Kapitaal NV (art. 2:67 BW) Permanent toezicht op rechtspersonen NV (art. 2:68 BW) Definities bij NV (art. 2:78 en 2:78a BW)

Aandelen NV (art. 2:79 BW) Winstbewijzen NV Certificering van aandelen in NV (art. 2:79 BW) Aandelenregister NV (art. 2:85 BW) Vruchtgebruik en pandrecht op aandelen in een NV (art. 2:88 en 2:89 BW) Soorten aandelen NV (art. 2:92 BW) Uitkoopregeling minderheidsaandeelhouders in NV (art. 2:92a BW) Aandeelhoudersovereenkomst

Bijeenbrengen van vermogen NV (art. 2:93 - 2:94b BW) In stand houden van vermogen (art. 2:94c - 2:100 BW)

Algemene vergadering NV (art. 2:107 BW) Bevoegdheden NV (art. 2:107-2:107a BW) Bijeenroeping; oproeping NV (art. 2:108 - 2:116 BW) Besluitvorming bij NV (art. 2:117 - 2:128 BW) Volmacht stemrecht certificaathouder bij NV (art. 2:118a BW) Statutenwijziging NV (art. 2:121 - 2:127 BW)

Bestuurstaak NV (art. 2:129 en 2:129a BW) Vertegenwoordiging van NV (art. 2:130 BW) Benoeming bestuurders van NV (art. 2:132 - 2:133 BW) Schorsing / ontslag bestuurder NV (art. 2:134 BW) Toezicht op het bestuur van NV (art. 2:140 en 2:141 BW)

Raad van commissarissen bij grote NV (art. 2:152 - 2:164a BW)

Evenwichtige verdeling van zetels over vrouwen en mannen bij NV (art. 2:166 BW)

Algemeen BV (art. 2:175 BW en art. 2:176 BW) Overgangsregeling invoering Flex-BV (art. 2:175 BW) Oprichting BV (art. 2:177 BW) Kapitaal BV (art. 2:178 en 2:189 BW) Permanent toezicht op rechtspersonen BV (art. 2:179 BW) Inschrijving in handelsregister (art. 2:180 BW)

Aandelen BV (art. 2:190 BW) Stortingsplicht op aandelen (art. 2:191 - 2:191b BW) Winstbewijzen BV Aandeelhoudersovereenkomst Extra-verplichtingen en (kwaliteits)eisen (art. 2:192 BW) Uittreedrecht beknelde aandeelhouder (art. 2:192a BW) Aandelenregister BV (art. 2:194 BW) Blokkeringsregeling (art. 2:195 BW) Levering van aandelen op naam (art. 2:196 BW) Centraal aandeelhoudersregister (art. 2:196 BW) Vruchtgebruik en pandrecht op aandelen in een BV (art. 2:197 en 2:198 BW) Soorten aandelen BV (art. 2:201 BW) Uitkoopregeling minderheidsaandeelhouders in BV (art. 2:201a BW) Certificering van aandelen in BV (art. 2:202 BW)

Handelen ten behoeve van een BV-in oprichting (art. 2:203 - 2:204a BW) Bijeenbrengen van vermogen BV (art. 2:203 - 2:204b BW) Terugbetalingen van kapitaal (art. 2:207 - 2:208 BW) Jaarrekening en winstbestemming BV (art. 2:210 - 2:216 BW)

Algemene vergadering BV (art. 2:217 BW) Bevoegdheden BV (art. 2:217 BW) Bijeenroeping; oproeping BV (art. 2:218 - 2:226 BW) Besluitvorming bij BV (art. 2:227 tot en met 2:228 BW en 2:238 BW) Statutenwijziging BV (art. 2:231 - 2:237 BW)

Bestuurstaak BV (art. 2:239 en 2:239a BW) Vertegenwoordiging van BV (art. 2:240 BW) Benoeming bestuur bij BV (art. 2:242 - 2:243 BW) Schorsing / ontslag bestuurder BV (art. 2:244 BW) Hoofdelijke aansprakelijkheid bij faillissement BV (art. 2:248 BW) Toezicht op het bestuur van BV (art. 2:250 en 2:251 BW) Benoeming / ontslag raad commissarissen BV (art. 2:252 - 2:254 BW)

Raad van commissarissen bij grote BV (art. 2:262 - 2:270 BW)

Evenwichtige verdeling van zetels over vrouwen en mannen bij BV (art. 2:276 BW)

Definitie stichting (art. 2:285 BW) Oprichting stichting (art. 2:286 - 2:289 BW) Uitkeringenregister voor stichtingen (art. 2:290 BW) Bestuur en raad van commissarissen of toezicht bij stichtingen (art. 2:291, 2:292 BW, 2:298 BW, 2:298a BW, 2:299 BW) Organen van de stichting (art. 2:291 en 2:297 BW) Statutenwijziging stichting (art. 2:293 - 2:295 BW) Ontbinding stichting (art. 2:296 en 2:301 BW) Jaarrekening en bestuursverslag stichtingen (art. 2:300 en 2:300a BW)

Algemene bepalingen fusie en splitsing (art. 2:308 BW)

Algemene bepalingen omtrent fusies (art. 2:309 - 2:311 BW) Procedure bij fusie (art. 2:312 - 2:318 BW)

Bijzondere bepalingen voor fusies van NV's en BV's (art. 2:326 - 2:333 BW)

Algemene bepalingen omtrent splitsing (art. 2:334a en 2:334b BW) Procedure bij splitsing (art. 2:334f - 2:334h BW)

Bepalingen voor splitsingen waarbij een NV of BV wordt gesplitst of opgericht (art. 2:334v - 2:334ii BW)

Vordering verplichte overname aandelen (art. 2:343 - 2:343a BW)

Het recht van enquête (art. 2:344 - 2:359 BW)

Algemene bepalingen omtrent de jaarrekening (Art. 2:361 - 2:363 BW)

403-verklaring (art. 2:403 - 2:404 BW)

Definitie goed en zaak (art. 3:1 - 3:2 BW) Definitie dieren (art. 3:2a BW) Definitie onroerende zaak (art. 3:3 BW) Definitie bestanddeel (art. 3:4 BW) Definitie inboedel (art. 3:5 BW) Vermogensrechten (art. 3:6 BW) Registergoed (art. 3:10 BW) Goede trouw en redelijkheid en billijkheid (art. 3:11 - 3:12 BW) Misbruik van bevoegdheid (art. 3:13 BW) Geen uitoefening bevoegdheid in strijd met publiekrecht / Didam-arrest (art. 3:14 BW)

Elektronisch vermogensrechtelijk rechtsverkeer (art. 3:15a - 3:15f BW)

Het voeren van een administratie (art. 3:15i - 3:15j BW)

Inschrijvingen betreffende registergoederen (art. 3:16 - 3:23 BW) Derdenbescherming bij de verkrijging van registergoederen (art. 3:24 - 3:26 BW) Beweerd recht op registergoed (art. 3:27 BW) Verklaring van waardeloosheid (art. 3:28 - 3:29 BW)

Rechtshandelingen algemeen / wilsbekwaamheid (art. 3:32 - 3:59 BW) Nietigheid wegens handelingsonbevoegdheid (art. 3:43 BW) Actio Pauliana (art. 3:45 - 3:48 BW)

Volmacht (art. 3:60 - 3:79 BW) Levenstestament (art. 3:62 BW) Nader te noemen meester (art. 3:67 BW) Volmacht na overlijden volmachtgever (art. 3:74 BW)

Verkrijging en verlies van goederen/beperkte rechten (art. 3:80 - 3:82 BW)

Vereisten voor overdracht (art. 3:83 - art. 3:84 BW) Derdenbescherming (art. 3:88 BW) Levering onroerende zaken bij overdracht (art. 3:89 BW) Eigendomsvoorbehoud bij overdracht (art. 3:92 BW) Overdracht van vordering op naam (cessie) (art. 3:94 BW) Beperkte rechten (art. 3:98 BW)

Verkrijging van onroerende zaken door verjaring (art. 3:99 - 3:102 BW)

Bezit en houderschap (art. 3:107 - 3:112 BW)

Gemeenschap (art. 3:166 - art. 3:167 BW) Beheer, genot en gebruik (art. 3:168 - 3:170 BW) Instellen rechtsvordering bij gemeenschap (art. 3:171 BW) Evenredige verdeling vruchten of aandelen bij gemeenschap (art. 3:172 BW) Machtiging tot te gelde maken en bezwaren (art. 3:174 BW) Aandeel in eenvoudige gemeenschap (art. 3:175 - art. 3:177 BW) Vordering tot verdeling bij gemeenschap (art. 3:178 - 3:180 BW) Benoeming onzijdig persoon (art. 3:181 BW) Verdeling (art. 3:182 - 3:188 BW) Images

Aandeel in bijzondere gemeenschap (art. 3:189 - 3:194 BW)

Nietigheid en vernietigbaarheid van de verdeling (art. 3:195 - 3:196 BW)

Vruchtgebruik algemeen (art. 3:201 - 3:211 BW) Bevoegdheid tot beschikken en vervreemden (art. 3:212 BW) Zaaksvervanging bij vruchtgebruik (art. 3:213 - 3:214 BW) Bevoegdheid tot vervreemding en vertering (art. 3:215 BW) Vruchten bij vruchtgebruik (art. 3:216 BW) Bevoegdheid tot verhuren en verpachten (Art. 3:217 BW) Tekortschieten door vruchtgebruiker (art. 3:221 BW) Bevoegdheid tot overdragen en bezwaren (art. 3:223 BW) Rechten van gebruik en bewoning (art. 3:226 BW)

Pand en hypotheek algemeen (art. 3:227 - 3:228 BW) Verbod op toe-eigening bij pand- en hypotheekrecht (art. 3:235 BW)

Grensbedrag Nationale Hypotheek Garantie (art. 3:260 BW) Hypotheek algemeen (art. 3:260 BW) Gedragscode Hypothecaire Financieringen (art. 3:260 BW) Rangwisseling (art. 3:262 BW) Bedingen in de hypotheekakte (art. 3:264 - 3:267 BW) Recht van parate executie (art. 3:268 BW) Verklaring van tenietgaan bij hypotheekrecht (Art. 3:274 BW)

Retentierecht (art. 3:290 - 3:295 BW)

Vordering tot nakoming (art. 3:296 BW) Botsende rechten op levering bij rechtsvordering (art. 3:298 BW) Reële executie (art. 3:299 BW) Vonnis in plaats van akte of machtiging (art. 3:300 - 3:301 BW) Verklaring voor recht (art. 3:302 BW) Belangenbehartiger bij instellen rechtsvordering (art. 3:305a BW) Verjaring rechtsvordering (art. 3:306 - 3:326 BW)

Boek 4 BW OUD (art. 877 - 1176 OBW) Overgangswet NBW: Overgangsbepalingen in verband met Boek 4 (art. 125 - 139 ONBW)

Erfopvolging algemeen (art. 4:1 - 4:2 en 4:8 BW) Onwaardigheid (art. 4:3 BW) Verboden te beschikken over niet opengevallen nalatenschap (art. 4:4 BW) Betalingsregeling bij nalatenschap (art. 4:5 BW) Waarde nalatenschapsgoederen (art. 4:6 BW) Schulden van de nalatenschap (art. 4:7 BW)

Erfopvolging bij versterf (art. 4:9 - 4:12 BW)

Wettelijke verdeling (art. 4:13 - 4:18 BW) Wilsrechten (art. 4:19 - 4:26 BW) Kindsdeel van een stiefkind (art. 4:27 BW)

Quasi-wettelijke verdeling

Andere wettelijke rechten (art. 4:28 - 4:41 BW)

Uiterste wilsbeschikkingen in het algemeen (art. 4:42 - 4:45 BW) Uitleg van uiterste wilsbeschikkingen (art. 4:46 BW) Vervallen uiterste wilsbeschikking (art. 4:47 BW) Aanwas naar evenredigheid (art. 4:48 BW) Ontbreken gelegateerde goed (art. 4:49 BW) Gelegateerd goed bij uiterste wilsbeschikking (art. 4:50 BW) Legaat ten laste van huwelijksgemeenschap (Art. 4:51 BW) Beschikking bij echtscheiding/scheiding van tafel en bed bij uiterste wilsbeschikking (art. 4:52 BW) Naaste bloedverwant of naaste bloed bij uiterste wilsbeschikking (art. 4:53 BW) Verjaring rechtsvordering tot vernietiging bij uiterste wilsbeschikking (Art. 4:54 BW)

Uiterste wilsbeschikkingen bij minderjarigheid en curatele (art. 4:55 BW) Bestaanseis (art. 4:56 BW) Verboden beschikkingen (art. 4:57 - 4:62 BW)

Legitieme portie (art. 4:63 - 4:92 BW)

Vorm van uiterste willen (art. 4:93 - 4:110 BW)

Herroeping van uiterste wilsbeschikkingen (art. 4:111 - 4:114 BW)

Erfstellingen (art. 4:115 - 4:116 BW)

Legaten (art. 4:117 - 4:129 BW) Quasi-legaten (art. 4:126 - 4:129 BW)

Testamentaire lasten (art. 4:130 - 4:134 BW)

Stichtingen opgericht bij uiterste wil (art. 4:135 BW)

Makingen onder tijdsbepaling en onder voorwaarde (art. 4:136 - 4:140 BW) Tweetrapsmakingen (art. 4:141 BW)

De executeur (art. 4:142 - 4:148 BW) Taakbeëindiging executeur (art. 4:149 - 4:152 BW) Rekening en verantwoording executeur (art. 4:151 BW)

Bewind bij uiterste wilsbeschikking (art. 4:153 - 4:181 BW)

Saisine (art. 4:182 BW) Bijzonderheden afwikkeling nalatenschap Opvorderen goederen door erfgenaam / hereditatis petitio (art. 4:183 BW) Verhaal van nalatenschapscrediteuren (art. 4:184 BW) Recht van beraad (art. 4:185 BW) Openbaar boedelregister (art. 4:186 BW) Verklaring van erfrecht/executele (art. 4:187 - 4:188 BW) De Europese erfrechtverklaring (art. 4:188a BW) De Staat als verkrijger (art. 4:189 BW) Nalatenschap met gehandicapt kind als gerechtigde Afwikkeling nalatenschap met minderjarige erfgenamen (minderjarigenboedel) De criminele nalatenschap

Aanvaarding en verwerping nalatenschappen en legaten (art. 4:190 - 4:201 BW)

Vereffening volgens de wet (art. 4:202 - 4:226 BW)

Verdeling van de nalatenschap (art. 4:227 - 4:233 BW)

Oude zakelijke rechten

Eigendom in het algemeen (art. 5:1 - 5:3 BW)

Eigendom van roerende zaken (art. 5:4 - 5:19 BW)

Eigendom van onroerende zaken (art. 5:20 - 5:36 BW)

Burenrecht algemeen (art. 5:37 BW) Beplantingen nabij de erfgrens (art. 5:42 BW) Vorderen grensbepaling (Art. 5:47 BW) Erfafsluiting en scheidsmuur (art. 5:48 en 5:49 BW) Muuropeningen en balkons nabij de erfgrens (art. 5:50 en 5:51 BW) Het gebruik van het erf van de buurman voor werkzaamheden (art. 5:56 BW) Aanwijzing noodweg (art. 5:57 BW)

Mandeligheid (art. 5:60 - 5:69 BW)

Algemeen erfdienstbaarheid (art. 5:70 BW) Juridische karakter van een erfdienstbaarheid (art. 5:71 BW) Ontstaan van een erfdienstbaarheid (art. 5:72 BW) Inhoud van een erfdienstbaarheid (art. 5:73 BW) Wijziging, opheffing, afstand en vermenging van een erfdienstbaarheid (art. 5:78 - 5:83 BW)

Erfpacht (art. 5:85 - 5:100 BW)

Opstalrecht algemeen (art. 5:101 BW) Rechten en plichten opstalhouder (art. 5:102 - 5:104 BW) Einde van het opstalrecht (art. 5:105 BW)

Definitie, splitsing en bevoegdheid (art. 5:106 - 5:108 BW) Vormvoorschriften (art. 5:109 - 5:112 BW) Bijdrage in de gezamenlijke kosten / aansprakelijkheid (art. 5:113 BW) Beperkte rechten en overdracht (art. 5:114 - 5:118a BW) Veranderingen en gebruik van privégedeelten (art. 5:119 - 5:120 BW) Vervangende machtiging (art. 5:121 BW) Overgang appartementsrecht (art. 5:122 BW) Vruchtgebruik (art. 5:123 BW)

Vereniging van eigenaars (art. 5:124 - 5:135 BW)

Wijziging akte van splitsing (art. 5:139 - 5:142 BW) Opheffing van de splitsing (art. 5:143 BW)

Redelijkheid en billijkheid bij verbintenissen (art. 6:2 BW) Definitie natuurlijke verbintenis (art. 6:3 - 6:5 BW)

Pluraliteit van schuldenaren en hoofdelijke verbondenheid (art. 6:6 - 6:14 BW)

Pluraliteit van schuldeisers (art. 6:16 BW)

Voorwaardelijke verbintenissen (art. 6:21 - 6:26 BW)

Gedeeltelijke nakoming verbintenis (art. 6:29) Nakoming van verbintenissen (art. 6:30 - 6:48)

Opschortingsrecht tegen schuldenaar (art. 6:52 BW)

Schuldeisersverzuim (art. 6:58 - 6:73 BW)

De gevolgen van het niet nakomen van een verbintenis (art. 6:74 - 6:84 BW) Klachtplicht (art. 6:89 BW) Boetebeding (art. 6:91 - 6:94 BW)

Betaling van een geldsom (art. 6:112 BW) Percentage rente niet-handelstransacties (art. 6:119 en 6:120 BW)

Verrekening (art. 6:127 - 6:141 BW)

Subrogatie (art. 6:150 - 6:154 BW)

Schuld- en contractsoverneming (art. 6:155 - 6:159 BW)

Afstand en vermenging (art. 6:160 - 6:161 BW)

Onrechtmatige daad (art. 6:162 BW) Aansprakelijkheid vertegenwoordiger (art. 6:172 BW) Oneerlijke handelspraktijken (art. 6:193a - 6:193j BW)

Zaakwaarneming (art. 6:198-6:202 BW) Onverschuldigde betaling (art. 6:203 BW) Ongerechtvaardigde verrijking (art. 6:212 BW)

Algemene bepalingen overeenkomst (art. 6:213 - 6:216 BW) Haviltex

Totstandkoming overeenkomsten (art. 6:217 BW - art. 6:227c BW) Dwaling (art. 6:228 BW)

Algemene voorwaarden (art. 6:231- 235 BW)

Redelijkheid en billijkheid bij rechtsgevolgen van overeenkomst (art. 6:248 BW) De kwalitatieve verbintenis (verplichting) (art. 6:252 BW) Derdenbeding (art. 6:253 - 6:256 BW) Onvoorziene omstandigheden (art. 6:258 BW) Voortdurende verplichting bij rechtsgevolgen van overeenkomst (art. 6:259 BW) Kettingbeding

Wederkerige overeenkomsten (art. 6:261 - 6:279 BW) Samenhangende overeenkomsten

Onbenoemde contracten

Koop algemeen (art. 7:1 BW) Koop van een woning (art. 7:2 BW) Inschrijving van de koopovereenkomst (Vormerkung) (art. 7:3 BW)

Verplichtingen van de verkoper (art. 7:9 BW) Lasten en beperkingen (art. 7:15 BW) Conformiteit/ non-conformiteit (art. 7:17 en 7:19 BW)

Gevolgen non-conformiteit bij koop (art. 7:21 - 7:23 BW)

Verplichtingen van de koper (art. 7:26 - 7:30 BW)

Verkoop bij nalatenschap (art. 7:48 BW)

Ruil (art. 7:49 - 7:50 BW)

Consumentenkredietovereenkomsten (art. 7:57 - 7:70 BW)

Goederenkrediet betreffende roerende zaken, niet-registergoederen (Art. 7:84 - 7:100 BW) Huurkoop van onroerende zaken (art. 7:101 - 7:112 BW)

Geldlening (art. 7:129 - 7:129f BW)

Schenking (art. 7:175 - 7:188 BW)

Algemene bepalingen huur (art. 7:201 - 7:202 BW)

Verplichtingen van de verhuurder (art. 7:203 - 7:211 BW)

Verplichtingen van de huurder (art. 7:212-225 BW)

Overgang van huur bij overdracht verhuurde zaken en einde huur (art. 7:226 - 7:231 BW)

Huur van woonruimte (art. 7:232 - 7:245 BW) Medehuur door echtgenoot of geregistreerde partner (art. 7:266 BW) Voortzetting huur na overlijden huurder (art. 7:268 BW) Eindigen van de huur (art. 7:271 - 7:282 BW)

Huur van bedrijfsruimte (art. 7:290 - 7:310 BW)

Pacht (art. 7:311-7:399e BW)

Opdracht in het algemeen (art. 7:400 - 7:404 BW)

Lastgeving in het algemeen (art. 7:414 BW) Geen strijd tussen belangen lastgever en lasthebber (art. 7:416 BW) Mediation

Overeenkomst inzake geneeskundige behandeling (art. 7:446 - 7:468 BW)

Overlijden van de werknemer (art. 7:674 BW)

Aanneming van werk (art. 7:750 - 7:769 BW)

Definitie borgtocht (art. 7:850 BW) Borgtocht aangegaan buiten beroep of bedrijf (art. 7:857 - 7:864 BW) Maximumbedrag bij borgtocht (art. 7:865 - 7:870 BW)

Vaststellingsovereenkomst (art. 7:900 - 7:910 BW)

Franchise (art. 7:911 - 7:922 BW)

Algemene bepalingen verzekering (art. 7:925 - 7:943 BW) Sommenverzekering (art. 7:964 - 7:974 BW) Levensverzekering (art. 7:975 - 7:986 BW)

Lijfrente (art. 7:990 - 7:992 BW)

Modernisering personenvennootschappen

De maatschap (art. 7A:1655 - 1688 BW)

Geldlening - vervallen (art. 7A:1793 BW)

Algemene bepalingen schepen (art. 8:1 - 8:14 BW) Rederij (art. 8:160 BW) Teboekstelling zeeschip en doorhaling (art. 8:194 BW - art. 8:196 BW) Zakelijke rechten op zeeschepen (art. 8:197 BW - art. 8:208 BW) Algemene bepalingen binnenvaartrecht (art. 8:770 BW - art. 8:782 BW) Teboekstelling binnenvaartschip en doorhaling (art. 8:784 BW - art. 8:787 BW) Zakelijke rechten op binnenvaartschepen (art. 8:788 BW - art. 8:798 BW) Huurkoop van teboekstaande binnenschepen (art. 8:800 - 8:812 BW)

Internationaal namenrecht (art. 10:18 - 10:26 BW)

Huwelijksvermogensrecht internationaal (art. 10:27 - 10:59 BW)

Geregistreerd partnerschap internationaal (art. 10:60 - art. 10:91 BW)

Overige onderwerpen van familierecht (art. 10:113 - 10:114, 10:116 BW)

Vertegenwoordiging (art. 10:125 BW)

Erfrecht internationaal (art. 10:145 - 10:152 BW)

Algemene overgangsbepalingen in verband met de Boeken 3-10 (art. 68 - 75 ONBW) Overgangsbepalingen in verband met Boek 3 (art. 76 - 124 ONBW) Overgangsbepalingen in verband met Boek 4 (art. 125 - 139 ONBW) Overgangsbepalingen in verband met Boek 5 (art. 150 - 172 ONBW) Overgangsbepalingen in verband met Boek 6 (art. 173 - 195 ONBW) Overgangsbepalingen in verband met Boek 7 (art. 196 - 226 ONBW)

Pensioen en echtscheiding (art. 1:155 BW)

Verder lezen?

Geen inloggegevens?

Gebruikers van Via Juridica

Gerelateerd nieuws

Wet- en regelgeving

Artikel 155

Artikel 155

Nieuws

Kennisdossiers

Rechtspraak

Wetsvoorstellen

Beleidsbesluiten

Literatuur

Inhoudsopgave

Overzicht

Wetstructuur

Civiel

Pensioen en echtscheiding (art. 1:155 BW)

Verder lezen?

Geen inloggegevens?

Gebruikers van Via Juridica

Gerelateerd nieuws

Wet- en regelgeving

Artikel 155

Artikel 155

Nieuws

Kennisdossiers

Rechtspraak

Wetsvoorstellen

Beleidsbesluiten

Literatuur

Inhoudsopgave

Overzicht

Wetstructuur

Civiel

Boek 1 - Personen- en familierecht

Onbenoemde familierechtelijke verhoudingen

Titel 1 Algemene bepalingen

Titel 2 Recht op naam

Titel 3 Woonplaats

Titel 4 Burgerlijke stand

Afdeling 13 Wijziging van de vermelding van het geslacht in de akte van geboorte

Titel 5 Het huwelijk

Algemene bepaling

Afdeling 1 Vereisten tot het aangaan van een huwelijk

Afdeling 3 Stuiting van het huwelijk

Afdeling 4 De voltrekking van het huwelijk

Afdeling 5 Nietigverklaring van een huwelijk

Titel 5A Geregistreerd partnerschap

Titel 6 Rechten en verplichtingen van echtgenoten

Titel 7 De wettelijke gemeenschap van goederen

Afdeling 1 Algemene bepalingen

Afdeling 2 Het bestuur van de gemeenschap

Afdeling 3 Ontbinding van de gemeenschap

Afdeling 4 Opheffing van de gemeenschap bij beschikking

Titel 8 Huwelijkse voorwaarden

Afdeling 1 Huwelijkse voorwaarden in het algemeen

Afdeling 2 Verrekenbedingen

Oude wettelijke regelingen

Titel 9 Ontbinding van het huwelijk

Afdeling 1 Ontbinding van het huwelijk in het algemeen

Afdeling 2 Echtscheiding

Titel 10 Scheiding van tafel en bed en ontbinding van het huwelijk na scheiding van tafel en bed

Titel 11 Afstamming

Afdeling 1 Algemeen

Afdeling 2 Ontkenning van het door huwelijk ontstane ouderschap

Afdeling 3 Erkenning

Afdeling 4 Gerechtelijke vaststelling ouderschap

Titel 12 Adoptie

Titel 13 Minderjarigheid

Afdeling 1 Algemene bepalingen

Afdeling 2 Handlichting

Titel 14 Het gezag over minderjarige kinderen

Afdeling 1 Algemeen

Afdeling 2 Ouderlijk gezag

Afdeling 5 Beëindiging van het ouderlijk gezag

Afdeling 6 Voogdij

Titel 15 Omgang en informatie

Titel 16 Curatele

Titel 17 Levensonderhoud

Titel 18 Afwezigheid, vermissing en vaststelling van overlijden

Titel 19 Onderbewindstelling ter bescherming van meerderjarigen

Titel 20 Mentorschap ten behoeve van meerderjarigen

Boek 2 - Rechtspersonen

Sociale en maatschappelijke aspecten ondernemingsrecht

Titel 1 Algemene bepalingen

Titel 2 Verenigingen

Titel 3 Coöperaties en onderlinge waarborgmaatschappijen

Afdeling 1 Algemene bepalingen

Afdeling 2 De raad van commissarissen bij de grote coöperatie en bij de grote onderlinge waarborgmaatschappij

Titel 4 NV

Afdeling 1 Algemene bepalingen

Afdeling 2 De aandelen

Afdeling 3 Vermogen van de NV

Afdeling 4 De algemene vergadering

Afdeling 5 Bestuur en toezicht op het bestuur

Afdeling 6 Raad van commissarissen bij grote NV