Kennisbank voor het notariaat
Wetstoelichting

Uitleg van uiterste wilsbeschikkingen (art. 4:46 BW)

Bijgewerkt tot 23-01-2024 Auteur mr. M.N. (Mariëlle) Bende

1 Uitleg van uiterste wilsbeschikkingenUitleg van een uiterste wilsbeschikking moet men onderscheiden van aanvulling van een uiterste wilsbeschikking. Zijn de bewoordingen van een beschikking niet duidelijk, dan mag de beschikking worden uitgelegd. Is een uiterste wilsbeschikking door gewijzigde, door erflater niet voorziene omstandigheden geheel of gedeeltelijk onmogelijk geworden, dan rijst de vraag of deze mag worden aangevuld. Gezien de schriftelijke vorm waaraan uiterste wilsbeschikkingen…

Verder lezen?

Om dit document te kunnen bekijken, moet u ingelogd zijn.

Geen inloggegevens?

Heeft u nog geen inloggegevens, dan kunt u een abonnement afsluiten.

Bent u werkzaam op het notariële en/of fiscale werkterrein en wilt u het gebruik van Via Juridica ervaren?
Vraag een gratis proefabonnement aan en probeer Via Juridica één maand uit!

Voor (voltijd)studenten is een gratis studentenabonnement beschikbaar.


Gebruikers van Via Juridica

Bekijk alle

Wetteksten


Artikel 46

  • 1

    Bij de uitlegging van een uiterste wilsbeschikking dient te worden gelet op de verhoudingen die de uiterste wil kennelijk wenst te regelen, en op de omstandigheden waaronder de uiterste wil is gemaakt.

  • 2

    Daden of verklaringen van de erflater buiten de uiterste wil mogen slechts dan voor uitlegging van een beschikking worden gebruikt, indien deze zonder die daden of verklaringen geen duidelijke zin heeft.

  • 3

    Wanneer een erflater zich klaarblijkelijk in de aanduiding van een persoon of een goed heeft vergist, wordt de beschikking naar de bedoeling van de erflater ten uitvoer gebracht, indien deze bedoeling ondubbelzinnig met behulp van de uiterste wil of met andere gegevens kan worden vastgesteld.


Artikel 47

Wanneer de uitvoering van een beschikking, anders dan als gevolg van een na het overlijden van de erflater ingetreden omstandigheid, blijvend onmogelijk is, vervalt de beschikking, zonder dat een andere beschikking daarvoor in de plaats mag worden gesteld, tenzij de wet het tegendeel bepaalt, of uit de uiterste wil zelf is af te leiden dat de erflater die andere beschikking zou hebben gemaakt, wanneer hem de onmogelijkheid bekend was geweest.


Kennisdossiers

Titel Categorie
Titel Afwikkeling en vereffening nalatenschap Categorie Erfrecht
Titel Testament Categorie Erfrecht
Titel Uitleg van notariële akten en overeenkomsten Categorie Ambtsuitoefening

Rechtspraak

Titel Instantie Datum Nummer
Wegens gewijzigde omstandigheden kwam geen betekenis toe aan testament Instantie Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden Datum 19-12-2023 Nummer ECLI:NL:GHARL:2023:10832
Wijziging feiten en omstandigheden van belang bij uitleg van testament, ook als erflater daarop niet is vooruitgelopen Instantie Hoge Raad Datum 10-11-2023 Nummer ECLI:NL:HR:2023:1531
Testamentaire making vervalt door niet tijdige levering van aandelen Instantie Hoge Raad Datum 24-02-2023 Nummer ECLI:NL:HR:2023:289
Door uitleg testament komt Rechtbank tot andere erfgenaam dan vermeld in verklaring van erfrecht Instantie Rechtbank Den Haag Datum 05-10-2022 Nummer ECLI:NL:RBDHA:2022:10016
Rechtbank stelt vast dat het betreffende testament voldoende duidelijk is Instantie Rechtbank Den Haag Datum 08-06-2022 Nummer ECLI:NL:RBDHA:2022:6376
Erfstelling uit 25 jaar oude testament moet als vervallen worden beschouwd Instantie Rechtbank Noord-Holland Datum 01-06-2022 Nummer ECLI:NL:RBNHO:2022:6527
Feitelijke situatie is van groter belang dan de letterlijke bewoordingen van een uiterste wilsbeschikking Instantie Gerechtshof 's-Hertogenbosch Datum 13-07-2021 Nummer ECLI:NL:GHSHE:2021:2186
Door 'vergeten testament' is geregistreerd partner geen erfgenaam Instantie Rechtbank Den Haag Datum 17-02-2021 Nummer ECLI:NL:RBDHA:2021:1204
Uitleg testament door Kantonrechter (art. 96 Rv) Instantie Rechtbank Noord-Holland Datum 19-10-2020 Nummer ECLI:NL:RBNHO:2020:8355
Art. 4:46 BW toegepast om het begrip 'afstammelingen' in testament uit te leggen Instantie Rechtbank Den Haag Datum 22-01-2020 Nummer ECLI:NL:RBDHA:2020:474
Uitleg testament in verband met uitsluiten wilsrechten Instantie Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden Datum 05-11-2019 Nummer ECLI:NL:GHARL:2019:9522
Notaris dient bij wijzigen erfstelling bij aanvullend testament te letten op voorgaande uiterste wil Instantie Hoge Raad Datum 11-01-2019 Nummer ECLI:NL:HR:2019:4
Erfgenamen zijn geen rekening en verantwoording verschuldigd over bankrekening erflater Instantie Gerechtshof 's-Hertogenbosch Datum 22-08-2017 Nummer ECLI:NL:GHSHE:2017:3679
Termijnoverschrijding van voorwaarde in testament leidt niet tot verval voorwaarde Instantie Gerechtshof Amsterdam Datum 30-05-2017 Nummer ECLI:NL:GHAMS:2017:2015
Uitleg testament: tweede echtgenoot is geen erfgenaam Instantie Gerechtshof Den Haag Datum 07-02-2017 Nummer ECLI:NL:GHDHA:2017:722
Recht van gebruik en bewoning, uitleg testament bepalend voor hoogte te vergoeden onderhoudskosten Instantie Gerechtshof 's-Hertogenbosch Datum 27-12-2016 Nummer ECLI:NL:GHSHE:2016:5654
Geen uitleg testament ondanks dat door het niet opnemen van een inkortingsregeling de staak van het onterfde kind meer verkrijgt Instantie Rechtbank Midden-Nederland Datum 06-07-2016 Nummer ECLI:NL:RBMNE:2016:3519
Is oude term wettelijk erfdeel synoniem voor legitieme portie? Instantie Rechtbank Amsterdam Datum 24-06-2015 Nummer ECLI:NL:RBAMS:2015:3904
Erfdeel kinderen ook opeisbaar bij opname ouder in verzorgingstehuis Instantie Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden Datum 19-05-2015 Nummer ECLI:NL:GHARL:2015:3549
Verkeerde wilsrechten uitgesloten in testament Instantie Gerechtshof Den Haag Datum 28-10-2014 Nummer ECLI:NL:GHDHA:2014:3858
Ondanks dat vruchtgebruikvermogen meetelt voor eigen bijdrage AWBZ geen recht op interen Instantie Rechtbank Midden-Nederland Datum 22-10-2014 Nummer ECLI:NL:RBMNE:2014:5043
Het ontbreken van een erfstelling in testament leidt niet tot stilzwijgende onterving Instantie Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden Datum 30-09-2014 Nummer ECLI:NL:GHARL:2014:7517
Aan herroepingsclausule in buitenlands testament werd geen betekenis toegekend Instantie Hoge Raad Datum 09-05-2014 Nummer ECLI:NL:HR:2014:1079
Testament verviel toen testatrice opnieuw in het huwelijk trad Instantie Hoge Raad Datum 11-10-2013 Nummer ECLI:NL:HR:2013:911
Uitleg testament wegens ontbinding van een stichting Instantie Gerechtshof 's-Gravenhage Datum 12-07-2011 Nummer ECLI:NL:GHSGR:2011:BR2391
Maatstaf uitleg uiterste wilsbeschikking Instantie Hoge Raad Datum 18-02-2011 Nummer ECLI:NL:HR:2011:BO9581
Uitleg voorwaarde legaat Instantie Gerechtshof Amsterdam Datum 02-11-2010 Nummer ECLI:NL:GHAMS:2010:BO5059
Uitleg van erfstelling ten behoeve van ex-partner Instantie Hoge Raad Datum 03-12-2004 Nummer ECLI:NL:HR:2004:AR0196
Uitleg van testament met de woorden: ?(aanstaande) echtgenote? Instantie Hoge Raad Datum 06-06-2003 Nummer ECLI:NL:HR:2003:AF7003

Literatuur

Titel Auteur(s) Bron
Titel Het oude testament en de nieuwe echtgenote Auteur(s) P. Blokland Bron WPNR 2024/7442
Titel Twintig jaar uitlegging van uiterste wilsbeschikkingen als inspiratie voor een ‘uitlegarm’ testament Auteur(s) L.A.G.M. van der Geld Bron TE 2023/4
Titel Uitleg van uiterste wilsbeschikkingen Auteur(s) J.B. Vegter Bron WPNR 2019/7234
Titel Uitleg van notariële akten Auteur(s) J. Biemans, W.D. Kolkman, L.C.A. Verstappen Bron Ars Notariatus deel 160
Titel De redactie van een testament door de notaris Auteur(s) L. van der Geld Bron FTV 2015/31
Titel Rechtsvraag Auteur(s) P. Blokland Bron FTV 2006/20
Titel Over oude testamenten, legitieme porties, uitleg en beschikbare delen: wat kan het overgangsrecht nog helen? Ofwel wat is nog beschikbaar van een beschikking over het 'beschikbaar deel'? Auteur(s) W. Burgerhart, W.D. Kolkman, B.M.E.M. Schols, F.W.J.M. Schols Bron Tijdschrift Erfrecht 2004/4
Titel Uiterste wil en onderscheiden soorten van uiterste wilsbeschikkingen Auteur(s) N.V.C.E. Bauduin, T.F.H. Reijnen Bron Monografie BW nr. B21
Inhoudsopgave
Overzicht
Wetstructuur
Civiel