Kennisbank voor het notariaat
Wetstoelichting

Volmacht (art. 3:60 - 3:69 BW)

Bijgewerkt tot 22-03-2024 Auteur mr. W.J.M. (Marco) Jansen

1 Bevoegdheid tot vertegenwoordiging op grond van wet of rechtshandelingVolmacht is een vorm van vertegenwoordiging. Het Burgerlijk Wetboek kent vele vormen van vertegenwoordiging. Voorbeelden van vertegenwoordigingsbevoegdheid toegekend bij wet zijn de vertegenwoordiging van een minderjarige door zijn ouder(s) of voogd (art. 1:253i lid 1 en 1:337 lid 1 BW), van een onder curatele gestelde door de curator (art. 1:386 BW), van een rechtspersoon door zijn bestuurder(s) (art. 2:45, 2:130, 2:240 en…

Verder lezen?

Om dit document te kunnen bekijken, moet u ingelogd zijn.


Inloggen via Legal Intelligence

Geen inloggegevens?

Heeft u nog geen inloggegevens, dan kunt u een abonnement afsluiten.

Bent u werkzaam op het notariële en/of fiscale werkterrein en wilt u het gebruik van Via Juridica ervaren?
Vraag een gratis proefabonnement aan en probeer Via Juridica één maand uit!

Voor (voltijd)studenten is een gratis studentenabonnement beschikbaar.


Gebruikers van Via Juridica

Bekijk alle

Wet- en regelgeving


Artikel 60

  • 1

    Volmacht is de bevoegdheid die een volmachtgever verleent aan een ander, de gevolmachtigde, om in zijn naam rechtshandelingen te verrichten.

  • 2

    Waar in deze titel van rechtshandeling wordt gesproken, is daaronder het in ontvangst nemen van een verklaring begrepen.


Artikel 61

  • 1

    Een volmacht kan uitdrukkelijk of stilzwijgend worden verleend.

  • 2

    Is een rechtshandeling in naam van een ander verricht, dan kan tegen de wederpartij, indien zij op grond van een verklaring of gedraging van die ander heeft aangenomen en onder de gegeven omstandigheden redelijkerwijze mocht aannemen dat een toereikende volmacht was verleend, op de onjuistheid van deze veronderstelling geen beroep worden gedaan.

  • 3

    Indien een volgens wet of gebruik openbaar gemaakte volmacht beperkingen bevat, die zo ongebruikelijk zijn dat de wederpartij ze daarin niet behoefde te verwachten, kunnen deze haar niet worden tegengeworpen, tenzij zij ze kende.


Artikel 63

  • 1

    De omstandigheid dat iemand onbekwaam is tot het verrichten van rechtshandelingen voor zichzelf, maakt hem niet onbekwaam tot het optreden als gevolmachtigde.

  • 2

    Wanneer een volmacht door een onbekwaam persoon is verleend, is een krachtens die volmacht door de gevolmachtigde verrichte rechtshandeling op gelijke wijze geldig, nietig of vernietigbaar, als wanneer zij door de onbekwame zelf zou zijn verricht.


Artikel 64

Tenzij anders is bepaald, is een gevolmachtigde slechts in de navolgende gevallen bevoegd de hem verleende volmacht aan een ander te verlenen:

  • a.

    voor zover de bevoegdheid hiertoe uit de aard der te verrichten rechtshandelingen noodzakelijk voortvloeit of in overeenstemming is met het gebruik;

  • b.

    voor zover de verlening van de volmacht aan een andere persoon in het belang van de volmachtgever noodzakelijk is en deze zelf niet in staat is een voorziening te treffen;

  • c.

    voor zover de volmacht goederen betreft, die gelegen zijn buiten het land waarin de gevolmachtigde zijn woonplaats heeft.


Artikel 65

Is een volmacht aan twee of meer personen tezamen verleend, dan is ieder van hen bevoegd zelfstandig te handelen, tenzij anders is bepaald.


Artikel 66

  • 1

    Een door de gevolmachtigde binnen de grenzen van zijn bevoegdheid in naam van de volmachtgever verrichte rechtshandeling treft in haar gevolgen de volmachtgever.

  • 2

    Voor zover het al of niet aanwezig zijn van een wil of van wilsgebreken, alsmede bekendheid of onbekendheid met feiten van belang zijn voor de geldigheid of de gevolgen van een rechtshandeling, komen ter beoordeling daarvan de volmachtgever of de gevolmachtigde of beiden in aanmerking, al naar gelang het aandeel dat ieder van hen heeft gehad in de totstandkoming van de rechtshandeling en in de bepaling van haar inhoud.


Artikel 67

  • 1

    Hij die een overeenkomst aangaat in naam van een nader te noemen volmachtgever, moet diens naam noemen binnen de door de wet, de overeenkomst of het gebruik bepaalde termijn of, bij gebreke hiervan, binnen een redelijke termijn.

  • 2

    Wanneer hij de naam van de volmachtgever niet tijdig noemt, wordt hij geacht de overeenkomst voor zichzelf te hebben aangegaan, tenzij uit de overeenkomst anders voortvloeit.


Artikel 68

Tenzij anders is bepaald, kan een gevolmachtigde slechts dan als wederpartij van de volmachtgever optreden, wanneer de inhoud van de te verrichten rechtshandeling zo nauwkeurig vaststaat, dat strijd tussen beider belangen uitgesloten is.


Artikel 69

  • 1

    Wanneer iemand zonder daartoe bevoegd te zijn als gevolmachtigde in naam van een ander heeft gehandeld, kan laatstgenoemde de rechtshandeling bekrachtigen en haar daardoor hetzelfde gevolg verschaffen, als zou zijn ingetreden wanneer zij krachtens een volmacht was verricht.

  • 2

    Is voor het verlenen van een volmacht tot de rechtshandeling een bepaalde vorm vereist, dan geldt voor de bekrachtiging hetzelfde vereiste.

  • 3

    Een bekrachtiging heeft geen gevolg, indien op het tijdstip waarop zij geschiedt, de wederpartij reeds heeft te kennen gegeven dat zij de handeling wegens het ontbreken van een volmacht als ongeldig beschouwt, tenzij de wederpartij op het tijdstip dat zij handelde heeft begrepen of onder de gegeven omstandigheden redelijkerwijs heeft moeten begrijpen dat geen toereikende volmacht was verleend.

  • 4

    Een onmiddellijk belanghebbende kan degene in wiens naam gehandeld is, een redelijke termijn voor de bekrachtiging stellen. Hij behoeft niet met een gedeeltelijke of voorwaardelijke bekrachtiging genoegen te nemen.

  • 5

    Rechten door de volmachtgever vóór de bekrachtiging aan derden verleend, blijven gehandhaafd.


Artikel 70

Hij die als gevolmachtigde handelt, staat jegens de wederpartij in voor het bestaan en de omvang van de volmacht, tenzij de wederpartij weet of behoort te begrijpen dat een toereikende volmacht ontbreekt of de gevolmachtigde de inhoud van de volmacht volledig aan de wederpartij heeft medegedeeld.


Artikel 71

  • 1

    Verklaringen, door een gevolmachtigde afgelegd, kunnen door de wederpartij als ongeldig van de hand worden gewezen, indien zij de gevolmachtigde terstond om bewijs van de volmacht heeft gevraagd en haar niet onverwijld hetzij een geschrift waaruit de volmacht volgt is overgelegd, hetzij de volmacht door de volmachtgever is bevestigd.

  • 2

    Bewijs van volmacht kan niet worden verlangd, indien de volmacht door de volmachtgever ter kennis van de wederpartij was gebracht, indien zij op een door wet of gebruik bepaalde wijze was bekendgemaakt, of indien zij voortvloeit uit een aanstelling waarmede de wederpartij bekend is.


Artikel 72

Een volmacht eindigt:

  • a.

    door de dood, de ondercuratelestelling, het faillissement van de volmachtgever of het ten aanzien van hem van toepassing verklaren van de schuldsaneringsregeling natuurlijke personen;

  • b.

    door de dood, de ondercuratelestelling, het faillissement van de gevolmachtigde of het ten aanzien van hem van toepassing verklaren van de schuldsaneringsregeling natuurlijke personen, tenzij anders is bepaald;

  • c.

    door herroeping door de volmachtgever;

  • d.

    door opzegging door de gevolmachtigde.


Artikel 73

  • 1

    Niettegenstaande de dood of de ondercuratelestelling van de volmachtgever blijft de gevolmachtigde bevoegd de rechtshandelingen te verrichten, die nodig zijn voor het beheer van een onderneming.

  • 2

    Niettegenstaande de dood of de ondercuratelestelling van de volmachtgever blijft de gevolmachtigde bevoegd rechtshandelingen te verrichten, die niet zonder nadeel kunnen worden uitgesteld. Hetzelfde geldt indien de gevolmachtigde de volmacht heeft opgezegd.

  • 3

    De in de vorige leden vermelde bevoegdheid eindigt een jaar na het overlijden, de ondercuratelestelling of de opzegging.


Artikel 74

  • 1

    Voor zover een volmacht strekt tot het verrichten van een rechtshandeling in het belang van de gevolmachtigde of van een derde, kan worden bepaald dat zij onherroepelijk is, of dat zij niet eindigt door de dood of ondercuratelestelling van de volmachtgever. Eerstgenoemde bepaling sluit, tenzij anders blijkt, de tweede in.

  • 2

    Bevat de volmacht een bepaling als in het vorige lid bedoeld, dan mag de wederpartij aannemen dat het aldaar voor de geldigheid van die bepaling gestelde vereiste vervuld is, tenzij het tegendeel voor haar duidelijk kenbaar is.

  • 3

    Tenzij anders is bepaald, kan de gevolmachtigde een overeenkomstig het eerste lid onherroepelijk verleende volmacht ook buiten de in artikel 64 genoemde gevallen aan een ander verlenen.

  • 4

    De rechtbank kan op verzoek van de volmachtgever, of van een erfgenaam of de curator van de volmachtgever, een bepaling als in het eerste lid bedoeld wegens gewichtige redenen wijzigen of buiten werking stellen.


Artikel 75

  • 1

    Na het einde van de volmacht moet de gevolmachtigde desgevorderd geschriften waaruit de volmacht blijkt, teruggeven of toestaan dat de volmachtgever daarop aantekent dat de volmacht is geëindigd. In geval van een bij notariële akte verleende volmacht tekent de notaris die de minuut onder zijn berusting heeft, op verzoek van de volmachtgever het einde van de volmacht daarop aan.

  • 2

    Wanneer te vrezen is dat een gevolmachtigde van een volmacht ondanks haar einde gebruik zal maken, kan de volmachtgever zich wenden tot de voorzieningenrechter van de rechtbank met verzoek de wijze van bekendmaking van het einde van de volmacht te bepalen, die ten gevolge zal hebben dat het tegen een ieder kan worden ingeroepen. Tegen een toewijzende beschikking krachtens dit lid is geen hogere voorziening toegelaten.


Artikel 76

  • 1

    Een oorzaak die de volmacht heeft doen eindigen, kan tegenover een wederpartij die noch van het einde van de volmacht, noch van die oorzaak kennis droeg, slechts worden ingeroepen:

    • a.

      indien het einde van de volmacht of de oorzaak die haar heeft doen eindigen aan de wederpartij was medegedeeld of was bekend gemaakt op een wijze die krachtens wet of verkeersopvattingen meebrengt dat de volmachtgever het einde van de volmacht aan de wederpartij kan tegenwerpen;

    • b.

      indien de dood van de volmachtgever van algemene bekendheid was;

    • c.

      indien de aanstelling of tewerkstelling, waaruit de volmacht voortvloeide, op een voor derden kenbare wijze was beëindigd;

    • d.

      indien de wederpartij van de volmacht op geen andere wijze had kennis gekregen dan door een verklaring van de gevolmachtigde.

  • 2

    In de gevallen van het vorige lid is de gevolmachtigde die voortgaat op naam van de volmachtgever te handelen, tot schadevergoeding gehouden jegens de wederpartij die van het einde van de volmacht geen kennis droeg. Hij is niet aansprakelijk indien hij wist noch behoorde te weten dat de volmacht was geëindigd.


Artikel 77

Wordt ondanks de dood van de volmachtgever krachtens de volmacht een geldige rechtshandeling verricht, dan worden de erfgenamen van de volmachtgever en de wederpartij gebonden alsof de handeling bij het leven van de volmachtgever was verricht.


Artikel 78

Wanneer iemand optreedt als vertegenwoordiger uit anderen hoofde dan volmacht, zijn de artikelen 63, lid 1, 66, lid 1, 67, 69, 70, 71 en 75 lid 2 van overeenkomstige toepassing, voor zover uit de wet niet anders voortvloeit.


Artikel 79

Buiten het vermogensrecht vinden de bepalingen van deze titel overeenkomstige toepassing, voor zover de aard van de rechtshandeling of van de rechtsbetrekking zich daartegen niet verzet.


Kennisdossiers

Titel Categorie
Titel Volmacht Categorie Diversen

Rechtspraak

Titel Instantie Datum Nummer
Bankvolmacht omvat niet het opnemen van aanzienlijke bedragen of het doen van schenkingen Instantie Rechtbank Limburg Datum 01-11-2023 Nummer ECLI:NL:RBLIM:2023:6289
Gevolmachtigde handelde in strijd met het verbod van Selbsteintritt door contante opname krediet Instantie Rechtbank Limburg Datum 19-04-2023 Nummer ECLI:NL:RBLIM:2023:2590
Koopovereenkomst heeft geen rechtsgevolg door overschreden volmacht, erflaater en zijn nalatenschap zij niet aan koopovereenkomst gebonden Instantie Gerechtshof 's-Hertogenbosch Datum 08-02-2022 Nummer ECLI:NL:GHSHE:2022:305
Volmacht vernietigd nu gerechtvaardigd vertrouwen ontbreekt door geestelijke stoornis Instantie Rechtbank Rotterdam Datum 29-12-2021 Nummer ECLI:NL:RBROT:2021:13173
Notaris heeft zijn informatieplicht geschonden door volmachtgever op geen enkele wijze te informeren over de eigendomsoverdracht Instantie Gerechtshof Amsterdam Datum 19-05-2020 Nummer ECLI:NL:GHAMS:2020:1245
Maatregel van waarschuwing opgelegd wegens onvoldoende controleren vertegenwoordigingsbevoegdheid Instantie Gerechtshof Amsterdam Datum 03-03-2020 Nummer ECLI:NL:GHAMS:2020:284
Afgegeven volmacht houdt instemming in met renteverplichting en wijziging opeisbaarheidsdatum van geldlening Instantie Gerechtshof 's-Hertogenbosch Datum 14-05-2019 Nummer ECLI:NL:GHSHE:2019:1819
Beslag belet geldige verkoop woning namens minderjarige niet Instantie Kamer voor het notariaat Arnhem-Leeuwarden Datum 14-05-2019 Nummer ECLI:NL:TNORARL:2019:31
Meerderjarigenbewind gaat boven volmacht in samenlevingsovereenkomst Instantie Gerechtshof Den Haag Datum 21-11-2018 Nummer ECLI:NL:GHDHA:2018:3180
Onder zorgplicht notaris behoort het toesturen van concept aan volmachtgever, ook bij onherroepelijke volmacht. Instantie Gerechtshof Amsterdam Datum 18-09-2018 Nummer ECLI:NL:GHAMS:2018:3353
Economisch eigenaar kan juridisch eigendom aan zichzelf leveren ondanks overlijden volmachtgever Instantie Gerechtshof Amsterdam Datum 19-06-2018 Nummer ECLI:NL:GHAMS:2018:2057
Notaris mag afgaan op mededeling van gevolmachtigde Instantie Rechtbank Noord-Holland Datum 28-03-2018 Nummer ECLI:NL:RBNHO:2018:6891
Bijstandsuitkering van gevolmachtigde ingetrokken vanwege machtiging om over bankrekening te beschikken Instantie Centrale Raad van Beroep Datum 14-11-2017 Nummer ECLI:NL:CRVB:2017:3977
Schenking door gevolmachtigde aan erfgenaam ten onrechte als erfrechtelijke verkrijging aangemerkt Instantie Rechtbank Den Haag Datum 24-08-2017 Nummer ECLI:NL:RBDHA:2017:10085
Schijn van vertegenwoordiging gewekt door makelaar Instantie Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden Datum 18-07-2017 Nummer ECLI:NL:GHARL:2017:6193
Algeheel gevolmachtigde heeft geen plicht een informeel bewind te voeren over vermogen van volmachtgever Instantie Rechtbank Gelderland Datum 05-07-2017 Nummer ECLI:NL:RBGEL:2017:3661
Volmachtverlening door bestuurder vereist toestemming aandeelhoudersvergadering Instantie Rechtbank Gelderland Datum 19-04-2017 Nummer ECLI:NL:RBGEL:2017:3273
Gevolmachtigde moet rekening en verantwoording afleggen over uitgaven voor onkostenvergoeding Instantie Gerechtshof Amsterdam Datum 11-04-2017 Nummer ECLI:NL:GHAMS:2017:1272
Als is gehandeld in strijd met Selbsteintritt-verbod is bekrachtiging mogelijk Instantie Hoge Raad Datum 03-02-2017 Nummer ECLI:NL:HR:2017:150
Klacht gegrond, notaris had akte niet mogen passeren omdat volmacht niet toereikend was Instantie Gerechtshof Amsterdam Datum 26-07-2016 Nummer ECLI:NL:GHAMS:2016:3080
Voorkeur voor curator blijkt uit algehele notariële volmacht maar niet gevolgd wegens gebrekkige financiële verantwoording Instantie Gerechtshof Amsterdam Datum 02-02-2016 Nummer ECLI:NL:GHAMS:2016:333
Tweede volmacht herstelt gebrek in koopovereenkomst Instantie Gerechtshof Amsterdam Datum 11-08-2015 Nummer ECLI:NL:GHAMS:2015:3278
Gevolmachtigde zoon is geen rekening en verantwoording verschuldigd aan erfgenamen Instantie Gerechtshof Den Haag Datum 17-03-2015 Nummer ECLI:NL:GHDHA:2015:820
Bij volmacht plicht afleggen rekening en verantwoording conform wettelijke regels opdracht en gemeenschap - Velázquez/Blaauw q.q. Instantie Hoge Raad Datum 09-05-2014 Nummer ECLI:NL:HR:2014:1089
Rechter veroordeelt gevolmachtigde om rekening en verantwoording af te leggen aan erfgenaam van volmachtgever Instantie Rechtbank Rotterdam Datum 18-12-2013 Nummer ECLI:NL:RBROT:2013:10602
Gevolmachtigde was bevoegd wijzigingen in leveringsakte aan te brengen Instantie Rechtbank 's-Gravenhage Datum 14-11-2012 Nummer ECLI:NL:RBSGR:2012:BY3453
Geen gerechtvaardigd vertrouwen dat aan notaris toereikende volmacht was verleend Instantie Hoge Raad Datum 02-12-2011 Nummer ECLI:NL:HR:2011:BT7490
ING/Bera Instantie Hoge Raad Datum 19-02-2010 Nummer ECLI:NL:HR:2010:BK7671
Opdracht tot bemiddeling houdt geen bevoegdheid in tot tekenen koopovereenkomst Instantie Hoge Raad Datum 26-06-2009 Nummer ECLI:NL:HR:2009:BH9284
Makelaar is geen gevolmachtigde of zaakwaarnemer van opdrachtgever in coma Instantie Rechtbank Arnhem Datum 08-01-2008 Nummer ECLI:NL:RBARN:2008:BC3918
Niet gebruiken van onherroepelijke volmacht komt voor rekening koper Instantie Gerechtshof 's-Hertogenbosch Datum 31-10-2006 Nummer ECLI:NL:GHSHE:2006:AZ1329
Opdracht tot bemiddeling houdt geen volmacht tot sluiten koopovereenkomst in Instantie Hoge Raad Datum 09-08-2002 Nummer ECLI:NL:HR:2002:AE2380
Makelaar heeft geen volmacht tot verkoop Instantie Rechtbank Den Haag Datum 27-03-2002 Nummer ECLI:NL:RBSGR:2002:AL9158
Kuijpers/Wijnveen Instantie Hoge Raad Datum 12-01-2001 Nummer ECLI:NL:HR:2001:AA9429
Kan tussenpersoon aangemerkt worden als contractspartij en rechten uit overeenkomst uitoefenen? (Kribbebijter) Instantie Hoge Raad Datum 11-03-1977 Nummer ECLI:NL:HR:1977:AC1877

Wetsvoorstellen

Titel Dossiernr. Status Samenvatting
Boek 1 BW Wijziging curatele, beschermingsbewind en mentorschap Dossiernr. 33054 Status In werking getreden Samenvatting -

Literatuur

Titel Auteur(s) Bron
Titel Ongewild verbonden? Bespreking van een arrest over de wilsvertrouwensleer en de schijn van volmachtverlening Auteur(s) I.M.G. Bakker Bron Bb 2024/10
Titel Leven(stestament) na de dood? Auteur(s) N. van den Berg Bron JBN 2023/49
Titel Op naar een privatieve stemvolmacht Auteur(s) K.J. Bakker Bron NTBR 2021/26
Titel Volmacht / Levenstestament/ Bewind / Curatele Auteur(s) T.J. Mellema-Kranenburg Bron FTV 2021/12
Titel Internationaalprivaatrechtelijke aspecten van art. 2:192 lid 5 BW Auteur(s) W.J.M. Jansen Bron WPNR 2020/7287
Titel Delegatie van bestuursbevoegdheden Auteur(s) K.H.M. de Roo Bron WPNR 2019/7243
Titel Het bestuur van de beursvennootschap. Enige beschouwingen over bestuur, toezicht en governance Auteur(s) S.H.M.A. Dumoulin Bron Ondernemingsrecht 2019/78
Titel Nieuwerwetse fratsen 2.0: over digitaal ondertekende volmachten Auteur(s) F. Baggerman, L.W. Kelterman Bron WPNR 2016/7123
Titel Hoe de opdracht de zaak waarneemt van de volmacht Auteur(s) J.M. Tempelaar Bron FTV 2014/35
Titel Belehrung en volmacht Auteur(s) J.J.M. Grapperhaus Bron JBN 2014/37
Titel Nieuwerwetse fratsen: de schriftelijke volmacht bij e-mail Auteur(s) L.W. Kelterman Bron WPNR 2013/6965

Praktisch

Titel Bron Type Categorie
Stappenplan verdwenen vermogen terugbrengen in nalatenschap Bron Via Juridica Type Erfrecht en boedelafwikkeling Categorie Stroomschema’s en visuals
Volmacht en levenstestament Bron Goed Vertegenwoordigd Type Testament en levenstestament Categorie Verwijzingen voor de particulier
Inhoudsopgave
Overzicht
Wetstructuur
Civiel