Kennisbank voor het notariaat
Wetstoelichting

Ongehuwd samenwonen

Bijgewerkt tot 15-03-2024 Auteur De redactie

1 Ongehuwd samenwonen1.1 Ongehuwd samenwonen, van rechtswege geen civielrechtelijke gevolgenDe wet bevat geen definitie van het begrip samenwoners, of, zoals de Hoge Raad hen omschrijft: informeel samenlevenden. Voor de toepassing van het belastingrecht worden samenwoners in het beleidsbesluit van 21 juni 2013 (nr. BLKB 2013/642M, onderdeel 1.1) omschreven als 'personen die een duurzame samenwoning beogen en een gemeenschappelijke huishouding voeren'. Hieruit volgt dat onder het begri…

Verder lezen?

Om dit document te kunnen bekijken, moet u ingelogd zijn.

Geen inloggegevens?

Heeft u nog geen inloggegevens, dan kunt u een abonnement afsluiten.

Bent u werkzaam op het notariële en/of fiscale werkterrein en wilt u het gebruik van Via Juridica ervaren?
Vraag een gratis proefabonnement aan en probeer Via Juridica één maand uit!

Voor (voltijd)studenten is een gratis studentenabonnement beschikbaar.


Gebruikers van Via Juridica

Bekijk alle

Kennisdossiers

Titel Categorie
Titel Samengestelde gezinnen Categorie Familievermogensrecht
Titel Samenwonen Categorie Familievermogensrecht
Titel Quasi-wettelijke verdeling Categorie Familievermogensrecht
Titel Onderhoudsverplichtingen Categorie Familierecht (overig)

Rechtspraak

Titel Instantie Datum Nummer
Geen recht op vergoeding voor investering privévermogen in gezamenlijke woning Instantie Rechtbank Gelderland Datum 07-02-2024 Nummer ECLI:NL:RBGEL:2024:663
Grondslag voor vergoedingsrechten ongehuwd samenwoners? Instantie Hoge Raad Datum 17-11-2023 Nummer ECLI:NL:HR:2023:1571
Eenzijdige opzegging samenlevingscontract leidt tot uitsluiting erfgenaamschap ex-partner Instantie Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden Datum 05-09-2023 Nummer ECLI:NL:GHARL:2023:7448
Geen recht op alimentatie volgens samenlevingsovereenkomst Instantie Hoge Raad Datum 30-06-2023 Nummer ECLI:NL:HR:2023:1009
Geen vergoedingsrecht voor latere investeringen in woning door samenlevingscontract Instantie Rechtbank Rotterdam Datum 21-06-2023 Nummer ECLI:NL:RBROT:2023:5441
Algemeen vermogensrecht van toepassing op afwikkeling goederen ongehuwde samenwoners Instantie Gerechtshof Den Haag Datum 23-05-2023 Nummer ECLI:NL:GHDHA:2023:1134
Veroordeling mogelijk meewerken aan verkoop en levering gemeenschappelijke woning Instantie Hoge Raad Datum 31-03-2023 Nummer ECLI:NL:HR:2023:499
Man volledig draagplichtig voor hypothecaire geldlening Instantie Gerechtshof 's-Hertogenbosch Datum 07-03-2023 Nummer ECLI:NL:GHSHE:2023:752
Adviseur schiet tekort in advisering over partnerverklaring samenwoners Instantie Commissie van Beroep Financiële Dienstverlening Datum 06-03-2023 Nummer 2023-0012
Adviseur schendt zorglicht: ongehuwd partner is geen begunstigde bij levensverzekering Instantie Gerechtshof Den Haag Datum 28-02-2023 Nummer ECLI:NL:GHDHA:2023:410
Bank schendt zorgplicht door niet te wijzen op begunstigingsclausule samenwonende partner Instantie Geschillencommissie Financiële Dienstverlening Datum 22-02-2023 Nummer 2023-0153
Wie mag na beëindiging van de samenwoonrelatie de gemeenschappelijke woning gebruiken? Instantie Rechtbank Overijssel Datum 28-09-2022 Nummer ECLI:NL:RBOVE:2022:3028
Geen eigenaar van woning, wel hoofdelijk aansprakelijk Instantie Rechtbank Overijssel Datum 02-05-2022 Nummer ECLI:NL:RBOVE:2022:1424
Arbitragebeding in samenlevingsovereenkomst was in strijd met art. 6 EVRM Instantie Rechtbank Noord-Holland Datum 23-03-2022 Nummer ECLI:NL:RBNHO:2022:2452
En/of-rekening leeggehaald zonder dat bank wist van overlijden Instantie Geschillencommissie Financiële Dienstverlening Datum 08-11-2021 Nummer 2021-0944
En/of-rekening en geldlening vielen onder verblijvensbeding in samenlevingscontract Instantie Rechtbank Gelderland Datum 29-09-2021 Nummer ECLI:NL:RBGEL:2021:5143
Geen wettelijke grondslag voor opname scheidingsconvenant tussen ongehuwde samenwoners in beschikking Instantie Rechtbank Zeeland-West-Brabant Datum 08-09-2021 Nummer ECLI:NL:RBZWB:2021:4528
Bij opstellen testament is geen rekening gehouden met verblijvensbeding Instantie Gerechtshof Amsterdam Datum 07-09-2021 Nummer ECLI:NL:GHAMS:2021:2800
Ongehuwd samenwoners: verjaring vergoedingsrechten en de gerechtigdheid tot de en/of-rekening Instantie Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden Datum 07-09-2021 Nummer ECLI:NL:GHARL:2021:8479
Ongehuwde samenwoners zonder afspraken; alleen vergoedingsrecht voor verkrijgingskosten en niet voor verbouwingskosten Instantie Rechtbank Noord-Holland Datum 25-08-2021 Nummer ECLI:NL:RBNHO:2021:7669
Verdeling van een woning Instantie Rechtbank Den Haag Datum 24-06-2021 Nummer ECLI:NL:RBDHA:2021:7163
Vordering meerinbreng samenwoners zonder samenlevingscontract was verjaard Instantie Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden Datum 11-05-2021 Nummer ECLI:NL:GHARL:2021:4553
In samenlevingsovereenkomst opgenomen beleggingsleer Instantie Rechtbank Den Haag Datum 10-03-2021 Nummer ECLI:NL:RBDHA:2021:2390
Nietig vergoedingsbeding in samenlevingsovereenkomst is notaris niet te verwijten Instantie Kamer voor het notariaat Den Bosch Datum 30-11-2020 Nummer ECLI:NL:TNORSHE:2020:27
Geen contractuele aanspraak op alimentatie op grond van de samenlevingsovereenkomst Instantie Rechtbank Den Haag Datum 23-09-2020 Nummer ECLI:NL:RBDHA:2020:13887
Gelijke interne draagplicht geldlening tussen samenwoners en wanprestatie door niet-nagekomen afspraak over pensioen Instantie Gerechtshof 's-Hertogenbosch Datum 26-05-2020 Nummer ECLI:NL:GHSHE:2020:1643
Redelijkheid en billijkheid geen invloed op vervalbeding huishoudkosten in huwelijkse voorwaarden Instantie Rechtbank Rotterdam Datum 08-05-2020 Nummer ECLI:NL:RBROT:2020:4335
Stilzwijgende overeenkomst betreffende aanspraak op helft overwaarde woning en meewerkingsplicht bij verkoop huis na eind samenleving Instantie Gerechtshof Den Haag Datum 21-04-2020 Nummer ECLI:NL:GHDHA:2020:913
Nietigheid verrekeningen tijdens samenwonen vanwege strijd met goede zeden Instantie Rechtbank Noord-Nederland Datum 25-03-2020 Nummer ECLI:NL:RBNNE:2020:1357
Huisdier is geen inboedel Instantie Rechtbank Amsterdam Datum 18-03-2020 Nummer ECLI:NL:RBAMS:2020:1787
Uitleg van notariële samenlevingsovereenkomst leidt in casu niet tot vermenging van vermogens Instantie Gerechtshof Den Haag Datum 04-02-2020 Nummer ECLI:NL:GHDHA:2020:409
Naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid is het onaanvaardbaar dat ex-samenwoner hoofdelijk aansprakelijk blijft voor hypotheeklening Instantie Rechtbank Rotterdam Datum 08-01-2020 Nummer ECLI:NL:RBROT:2020:72
Draagplicht hypotheekrente bij samenwoners na einde samenwoning Instantie Gerechtshof 's-Hertogenbosch Datum 17-12-2019 Nummer ECLI:NL:GHSHE:2019:4537
Uitleg samenlevingscontract aan de hand van de Haviltex-norm Instantie Rechtbank Oost-Brabant Datum 04-12-2019 Nummer ECLI:NL:RBOBR:2019:6943
Vordering wegens gedeeltelijke aflossing op hypotheekschuld opeisbaar na einde relatie of verkoop woning Instantie Rechtbank Rotterdam Datum 24-07-2019 Nummer ECLI:NL:RBROT:2019:6407
Recht op bijzonder partnerpensioen ondanks einde samenleving Instantie Rechtbank Den Haag Datum 03-07-2019 Nummer ECLI:NL:RBDHA:2019:6897
Benoeming van voormalig partner tot erfgenaam in testament sorteert geen effect Instantie Rechtbank Rotterdam Datum 19-06-2019 Nummer ECLI:NL:RBROT:2019:4837
Vrouw wordt bevrijd van hypotheekschuld door verkoop woning ex-partner Instantie Rechtbank Rotterdam Datum 29-05-2019 Nummer ECLI:NL:RBROT:2019:4604
Vergoedingsrechten samenwoners op grond van door redelijkheid en billijkheid beheerste rechtsverhouding Instantie Hoge Raad Datum 10-05-2019 Nummer ECLI:NL:HR:2019:707
Beding inzake vergoedingsplicht na einde samenwoning in samenlevingscontract is nietig Instantie Gerechtshof Den Haag Datum 22-01-2019 Nummer ECLI:NL:GHDHA:2019:172
Aanvragen kwijtschelding deelgenoot niet op invloed andere schuldenaar Instantie Gerechtshof Den Haag Datum 15-01-2019 Nummer ECLI:NL:GHDHA:2019:81
Door uitleg samenlevingsovereenkomst oordeelt Hof dat premiedepot gemeenschappelijk is geworden Instantie Gerechtshof Den Haag Datum 27-11-2018 Nummer ECLI:NL:GHDHA:2018:3417
Meerderjarigenbewind gaat boven volmacht in samenlevingsovereenkomst Instantie Gerechtshof Den Haag Datum 21-11-2018 Nummer ECLI:NL:GHDHA:2018:3180
Beleggingsleer ex art. 1:87 BW niet van toepassing op samenwoners zonder samenlevingsovereenkomst Instantie Rechtbank Noord-Holland Datum 31-10-2018 Nummer ECLI:NL:RBNHO:2018:9652
Alimentatieverplichting zonder maximumtermijn in samenlevingscontract Instantie Rechtbank Amsterdam Datum 17-10-2018 Nummer ECLI:NL:RBAMS:2018:7372
Arbitragebepaling in notarieel samenlevingscontract naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid onaanvaardbaar Instantie Rechtbank Midden-Nederland Datum 01-10-2018 Nummer ECLI:NL:RBMNE:2018:5855
Rechtbank oordeelt dat artikel 3:321 BW in casu bij ongehuwde samenwoners van toepassing is Instantie Rechtbank Noord-Nederland Datum 26-09-2018 Nummer ECLI:NL:RBNNE:2018:3909
Vrouw moet, naast gebruiksvergoeding, schadevergoeding aan man betalen als gevolg van niet meewerken aan verkoop van woning Instantie Gerechtshof Den Haag Datum 14-08-2018 Nummer ECLI:NL:GHDHA:2018:2720
Geen verdeling spaarpolis omdat in notarieel samenlevingscontract geen bepaling over overgespaarde gelden was opgenomen Instantie Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden Datum 12-06-2018 Nummer ECLI:NL:GHARL:2018:5401
Ongelijke inbreng samenwoners en waardedaling woning Instantie Gerechtshof 's-Hertogenbosch Datum 05-06-2018 Nummer ECLI:NL:GHSHE:2018:2369
Beroep op verjaring op grond van art. 3:310 BW bij samenwoners zonder samenlevingscontract in casu slaagt Instantie Gerechtshof 's-Hertogenbosch Datum 22-05-2018 Nummer ECLI:NL:GHSHE:2018:2223
Draagplicht voor restschuld samenwoners bij ontbreken overeenkomst Instantie Gerechtshof 's-Hertogenbosch Datum 17-04-2018 Nummer ECLI:NL:GHSHE:2018:1608
Vooraf overeenkomen dat Kantonrechter over geschil zal beslissen valt buiten grenzen art. 96 Rv Instantie Rechtbank Zeeland-West-Brabant Datum 04-04-2018 Nummer ECLI:NL:RBZWB:2018:5827
Verdeling vermogens ex-samenwoners bij ontbreken samenlevingscontract Instantie Gerechtshof 's-Hertogenbosch Datum 06-03-2018 Nummer ECLI:NL:GHSHE:2018:886
Geen vergoedingsrecht van art. 1:87 BW bij samenleving en ook geen nadere grondslag voor vergoedingsrecht Instantie Gerechtshof Den Haag Datum 21-11-2017 Nummer ECLI:NL:GHDHA:2017:3509
Geen goederenrechtelijke gemeenschap tussen samenwoners in het kader van draagplicht schulden Instantie Gerechtshof Den Haag Datum 07-11-2017 Nummer ECLI:NL:GHDHA:2017:3513
Hof: taak voor rechter bij contractuele alimentatie tussen ex-samenwoners Instantie Gerechtshof Den Haag Datum 20-12-2016 Nummer ECLI:NL:GHDHA:2016:4299
Ontslag hoofdelijke aansprakelijkheid ten aanzien van woning na einde samenwoning Instantie Rechtbank Overijssel Datum 19-10-2016 Nummer ECLI:NL:RBOVE:2016:4004
Medehuurderschap ex-samenwoner vastgesteld aan de hand van feiten en omstandigheden Instantie Hoge Raad Datum 14-08-2015 Nummer ECLI:NL:HR:2015:2193
Rechter wijst vordering tot wijziging van partneralimentatie tussen ex-samenwoners af Instantie Rechtbank Zeeland-West-Brabant Datum 08-07-2015 Nummer ECLI:NL:RBZWB:2015:4426
Niet uitgevoerd periodiek verrekenbeding heeft bij ongehuwde samenwoners andere gevolgen dan bij gehuwden Instantie Rechtbank Noord-Nederland Datum 01-07-2015 Nummer ECLI:NL:RBNNE:2015:6340
Stuiting vervaltermijn voor te veel betaalde huishoudkosten bij samenwoners in casu niet mogelijk Instantie Gerechtshof Den Haag Datum 09-09-2014 Nummer ECLI:NL:GHDHA:2014:3066
Geen verrekening tussen samenwoners op grond van stilzwijgende afspraken en feitelijke taakverdeling Instantie Gerechtshof Amsterdam Datum 01-04-2014 Nummer ECLI:NL:GHAMS:2014:973
Uitzondering op uitgangspunt van gelijkwaardig ouderschap bij ouderschapsplan Instantie Hoge Raad Datum 04-10-2013 Nummer ECLI:NL:HR:2013:847
Geen wettelijke verplichtingen voor samenwoners om in elkaars levensonderhoud te voorzien na verbreken samenwoning Instantie Hoge Raad Datum 14-06-2013 Nummer ECLI:NL:HR:2013:CA2925
Samenwoners kunnen geen beroep doen op vernietiging van rechtshandelingen ex art. 1:88 BW Instantie Rechtbank Dordrecht Datum 19-12-2012 Nummer ECLI:NL:RBDOR:2012:BY6972
Geen gemeenschap van goederen tussen samenwoners ontstaan door effectenrekening op beider naam Instantie Hoge Raad Datum 19-10-2012 Nummer ECLI:NL:HR:2012:BX5636
Geen vergoedingsrecht tussen samenwoners op grond van stilzwijgende afspraken over verdeling van baten en lasten Instantie Gerechtshof Leeuwarden Datum 02-10-2012 Nummer ECLI:NL:GHLEE:2012:BX9167
Gedragingen en omstandigheden bij ongehuwde samenwoners kunnen leiden tot bestaan stilzwijgende afspraken Instantie Hoge Raad Datum 08-06-2012 Nummer ECLI:NL:HR:2012:BV9539
Kantonrechter bepaalt aan de hand van feiten en omstandigheden wie woning mag blijven bewonen Instantie Rechtbank Breda Datum 22-11-2011 Nummer ECLI:NL:RBBRE:2011:BU6166
Kosten woning en gebruiksvergoeding na einde samenleving Instantie Gerechtshof Amsterdam Datum 14-12-2010 Nummer ECLI:NL:GHAMS:2010:CA2975
Vergoedingsrecht voor verbouwing van woning tussen samenwoners gesteld op nominale waarde Instantie Gerechtshof 's-Hertogenbosch Datum 16-03-2010 Nummer ECLI:NL:GHSHE:2010:BL8106
In casu tussen samenwoners geen vergoedingsrecht op grond van te veel betaalde huishoudkosten vanwege rechtsverwerking Instantie Gerechtshof 's-Hertogenbosch Datum 23-06-2009 Nummer ECLI:NL:GHSHE:2009:BI9975
Verdeling van een goed behorend tot bijzondere gemeenschap naar evenredigheid van aandeel Instantie Hoge Raad Datum 21-04-2006 Nummer ECLI:NL:HR:2006:AU8938
Ongehuwde samenwoner verplicht tot delen waardestijging gezamenlijke woning Instantie Gerechtshof Amsterdam Datum 18-12-2003 Nummer ECLI:NL:GHAMS:2003:AR5527
Invulling begrip samenwoners Instantie Gerechtshof 's-Hertogenbosch Datum 06-09-2001 Nummer ECLI:NL:GHSHE:2001:AD3866
M heeft vorderingsrecht verwerkt na ontbinding huwelijk (Ridder te voet) Instantie Hoge Raad Datum 22-05-1987 Nummer ECLI:NL:HR:1978:AC9851

Wetsvoorstellen

Titel Dossiernr. Status Samenvatting
Voorstel van wet tot wijziging van Boek 1 BW i.v.m. directe koppeling van erkenning en gezamenlijk gezag voor ongehuwde en niet-geregistreerde partners Dossiernr. 34605 Status In werking getreden Samenvatting -

Literatuur

Titel Auteur(s) Bron
Titel 'Zoiets doe je niet' - Door einde samenwoning geen erfgenaam meer? Auteur(s) B.W.J. Theunissen Bron AdvoTip 2023-20
Titel Reactie en naschrift op “Een andere kijk op het verblijvensbeding” van prof. mr. P.C. van Es in WPNR 2023/7425 Auteur(s) R.E. Brinkman, P.C. van Es Bron WPNR 2023/7436
Titel Een andere kijk op het verblijvensbeding Auteur(s) P.C. van Es Bron WPNR 2023/7425
Titel Onderlinge schuldverhoudingen tussen ongehuwd samenwonenden verdienen meer aandacht Auteur(s) P. Krooshof, N. De Poel Bron Vp-bulletin 2022/14
Titel IPR-regels voor samenwoners - een verkenning Auteur(s) S.H. Heijning Bron WPNR 2022/7361
Titel (Vergoedings)vorderingen tussen samenwoners Auteur(s) P.J.T. van Gompel Bron Estate Planner Digitaal 2020/7
Titel (Ongelijke) inbreng in gemeenschappelijke woning bij samenwoners Auteur(s) H.J. de Jonge Bron JBN 2019/48
Titel (Ongelijke) inbreng in gemeenschappelijke woning bij samenwoners Auteur(s) H.J. de Jonge Bron JBN 2019/48
Titel Grenzen aan de prorogatie in het samenlevingscontract Auteur(s) P. Blokland Bron JBN 2019/27
Titel Samenwoners: heeft de vrouw recht op vergoeding van door haar gefinancierde verbouwing van de woning van de man? Auteur(s) W.G. Huijgen Bron JBN 2019/41
Titel Het eigenwoningverleden: een (on)oplosbaar probleem? Auteur(s) L. Stokkel Bron WPNR 2019/7254
Titel Patchworktestamenten, een eerste verkenning (II) Auteur(s) F.W.J.M. Schols Bron Estate Tip 2018/27
Titel Patchworktestamenten, een eerste verkenning. Via strafsancties of tweetrap tegen inbreng? Auteur(s) F.W.J.M. Schols Bron Estate Tip 2018/22
Titel Samenovereenkomst: wat is daarvan het belang en wat kan daarin worden geregeld? Auteur(s) W. Schuurmans Bron VEP 2018/52
Titel Erfrechtelijke ingrepen met het oog op het informele samenleven en het samengestelde gezin Auteur(s) F.W.J.M. Schols Bron WPNR 2018/7220
Titel Samenwoners: verblijvingsbeding of testament? Auteur(s) L. Stokkel Bron Estate Planner Digitaal 2017/5
Titel Compendium Samenwonen Auteur(s) A.R. Autar, W.M. Schrama e.a. Bron Sdu 2017
Titel Periodieke verrekening bij samenwoners Auteur(s) P. Blokland Bron FTV 2016/30
Titel Themanummer: Samenwonen Bron FTV 2013/6

Praktisch

Titel Bron Type Categorie
Ouderschapsplan Bron Rijksoverheid Type Echtscheiding Categorie Verwijzingen voor de particulier
Scheiden of uit elkaar gaan Bron Belastingdienst Type Echtscheiding Categorie Verwijzingen voor de particulier
Checklist samenlevingscontract Bron Rijksoverheid Type Samenwonen Categorie Verwijzingen voor de particulier
Stappenplan samenlevingscontract Bron KNB Type Samenwonen Categorie Verwijzingen voor de particulier
Inhoudsopgave
Overzicht
Wetstructuur
Civiel