Kennisbank voor het notariaat
Wetstoelichting

Schenkingen binnen 180 dagen voor overlijden (art. 12 SW)

Bijgewerkt tot 15-04-2023 Auteur De redactie

1 InleidingArt. 12 lid 1 SW bepaalt dat binnen 180 dagen vóór het overlijden is geschonken door een erflater die ten tijde van dat overlijden in Nederland woonde, wordt geacht krachtens erfrecht te zijn verkregen. De 180-dagenregeling beoogt te voorkomen dat iemand vlak voor zijn overlijden schenkingen doet aan zijn toekomstige erfgenamen om de heffing van erfbelasting te ontlopen. Het is aannemelijk dat de regeling bij een erflater die in algehele gemeenschap van goederen was geh…

Verder lezen?

Om dit document te kunnen bekijken, moet u ingelogd zijn.


Inloggen via Legal Intelligence

Geen inloggegevens?

Heeft u nog geen inloggegevens, dan kunt u een abonnement afsluiten.

Bent u werkzaam op het notariële en/of fiscale werkterrein en wilt u het gebruik van Via Juridica ervaren?
Vraag een gratis proefabonnement aan en probeer Via Juridica één maand uit!

Voor (voltijd)studenten is een gratis studentenabonnement beschikbaar.


Gebruikers van Via Juridica

Bekijk alle

Wet- en regelgeving


Artikel 12

  • 1

    Al wat binnen 180 dagen aan het overlijden voorafgegaan is geschonken door een erflater, die ten tijde van dat overlijden in Nederland woonde, wordt, voor de regeling van de erfbelasting, geacht krachtens erfrecht door het overlijden te zijn verkregen. Al wat wordt verkregen krachtens een schenking die tot stand is gekomen na het overlijden van de schenker, wordt voor de toepassing van deze wet geacht krachtens erfrecht door het overlijden te zijn verkregen.

  • 2

    Artikel 7, tweede lid, is van overeenkomstige toepassing.

  • 3

    Het in het eerste lid, eerste volzin, bepaalde is niet toepasselijk op schenkingen:

    • 1°.

      als bedoeld in artikel 33, onderdelen 1°, 2°, 3°, 8°, 9°, 11° en 12° en, voor zover het een schenking betreft waarvoor de verhoogde vrijstelling geldt, 5°;

    • 2°.

      waarvan de schenkbelasting is kwijtgescholden op grond van artikel 67.


Kennisdossiers

Titel Categorie
Titel Gemeenschap van goederen Categorie Familievermogensrecht
Titel Huwelijkse voorwaarden Categorie Familievermogensrecht
Titel Schenking Categorie Familierecht (overig)
Titel Ficties SW Categorie Belastingrecht
Titel Goede doelen Categorie Diversen

Rechtspraak

Titel Instantie Datum Nummer
Bij toepassing van art. 12 SW moet de in mindering te brengen schenkbelasting naar evenredigheid worden toegerekend Instantie Rechtbank Noord-Holland Datum 27-07-2022 Nummer ECLI:NL:RBNHO:2022:7815
Aanslagen schenkbelasting zijn niet in geschil, waardoor er geen gevolgen zijn voor de erfrechtelijke verkrijging en de aanslag erfbelasting Instantie Rechtbank Noord-Holland Datum 03-09-2021 Nummer ECLI:NL:RBNHO:2021:8932
Geen sprake van fictieve erfrechtelijke verkrijging omdat voor de schenkbelasting de verruimde schenkvrijstelling is toegepast Instantie Rechtbank Noord-Holland Datum 03-09-2021 Nummer ECLI:NL:RBNHO:2021:8934
Na ambtshalve vermindering is aanslag erfbelasting juist; bezwaar ontvankelijk verklaard Instantie Rechtbank Noord-Holland Datum 03-09-2021 Nummer ECLI:NL:RBNHO:2021:8931
Vrijgesteld ondernemingsvermogen blijft buiten beschouwing bij verrekening schenk- en erfbelasting Instantie Gerechtshof Amsterdam Datum 25-06-2020 Nummer ECLI:NL:GHAMS:2020:1675
Betaalde schenkbelasting wegens schenking binnen 180 dagen voor overlijden komt in mindering op erfbelasting voor zover erfbelasting aan de fictieve verkrijging kan worden toegerekend Instantie Hoge Raad Datum 03-04-2020 Nummer ECLI:NL:HR:2020:476
Gift door vader aan kinderen wordt fiscaal voor de helft toegerekend aan moeder Instantie Rechtbank Zeeland-West-Brabant Datum 30-01-2020 Nummer ECLI:NL:RBZWB:2020:404
Niet het gehele bedrag aan schenkbelasting komt in mindering op erfbelasting Instantie Rechtbank Den Haag Datum 31-07-2015 Nummer ECLI:NL:RBDHA:2015:9396
Geen restitutie schenkbelasting bij schenking binnen 180 dagen voor overlijden als geen erfbelasting is verschuldigd Instantie Hoge Raad Datum 05-12-2014 Nummer ECLI:NL:HR:2014:3507
Art. 12 SW van toepassing op schenking kort voor immigratie Instantie Hoge Raad Datum 10-04-2009 Nummer ECLI:NL:HR:2009:BF3840
Aflossing niet-opeisbare vordering was schenking van fictief vruchtgebruik Instantie Rechtbank Breda Datum 13-08-2007 Nummer ECLI:NL:RBBRE:2007:BB2618

Wetsvoorstellen

Titel Dossiernr. Status Samenvatting
Belastingplan 2023 Dossiernr. 36202 Status In werking getreden Samenvatting -
Belastingplan 2014 Dossiernr. 33752 Status In werking getreden Samenvatting -
Successiewet 1956 (modernisering 1-1-2010) Dossiernr. 31930 Status In werking getreden Samenvatting -

Literatuur

Titel Auteur(s) Bron
Titel De 180-dagenregeling en de verrekening van schenk- en erfbelasting Auteur(s) K.M.L.L. van de Ven Bron Estate Planner Digitaal 2020/10
Titel De fictie van art. 12 SW 1956: alleen een fictieve erfrechtelijke verkrijging of ook een fictieve schenking? Auteur(s) M.M.J. Schuurman- van Nifterik Bron Estate Planner Digitaal 2020/5
Titel De werking van art. 12 SW 1956 en de verrekening van schenkbelasting Auteur(s) I.J.F.A. van Vijfeijken Bron WPNR 2018/7195
Titel De ouder-kindvrijstelling in de schenkbelasting Auteur(s) I.J.F.A. van Vijfeijken Bron WPNR 2017/7165
Titel Enkele onbillijke gevolgen van art. 12 Successiewet Auteur(s) I.J.F.A. van Vijfeijken Bron WPNR 2015/7082
Inhoudsopgave
Overzicht
Wetstructuur
Fiscaal

Tarief erf- en schenkbelasting (art. 24 SW) Erfbelasting bij partners (art. 25 SW) Schenkbelasting bij partners (art. 26 SW) Schenkbelasting afgezonderd particulier vermogen (art. 26a SW) Samenvoeging schenkingen binnen een jaar (art. 27 SW) Schenkingen aan kinderen binnen een jaar (art. 28 SW) Onzekerheid over verwantschap (art. 29 SW) Verwerping en afstand (art. 30 SW) Afstand door bezwaarde (art. 31 SW) Vrijstellingen erfbelasting (art. 32 SW) ANBI en erfbelasting (art. 32 lid 1 onder 3 SW) Omvang vrijstellingen erfbelasting (art. 32 lid 1 onder 4 SW) Verkrijging pensioenregeling en lijfrenten (art. 32 lid 1 onder 5 SW) SBBI en erfbelasting (art. 32 lid 1 onder 8 SW) Steunstichting SBBI en erfbelasting (art. 32 lid 1 onder 9 SW) Vrijstelling erfbelasting voor werknemer erflater (gevolgen testamentair loon, salaire differé en executeursloon) (art. 32 lid 1 onder 10 SW) Vrijstelling erfbelasting voor nog niet vorderbare termijnen van renten, uitkeringen, bezoldigingen en andere inkomsten (art. 32 lid 1 onder 11 SW) Pensioenimputatie (art. 32 lid 2 SW) Definitie lijfrenten (art. 32 lid 4 SW) Vrijstellingen schenkbelasting (art. 33 SW) ANBI en schenkbelasting (art. 33 onder 4 SW) Schenkvrijstelling ouder-kind (art. 33 onder 5 SW) Schenkvrijstelling overige verkrijgers (art. 33 onder 7 SW) Schenkvrijstelling voor onvermogenden (art. 33 onder 8 SW) Vrijstelling bij samenloop schenkbelasting met inkomstenbelasting of vennootschapsbelasting (art. 33 onder 9 SW) Schenking aan een rechtspersoon ter bevordering van werknemersbelangen (art. 33 onder 11 SW) Voldoen aan natuurlijke verbintenis (art. 33 onder 12 SW) SBBI en schenkbelasting (art. 33 onder 13 SW) Steunstichting SBBI en schenkbelasting (art. 33 onder 14 SW) Definitie schenking ten behoeve van eigen woning (art. 33a SW) Samenloop verhoogde schenkvrijstellingen eigen woning (art. 82a SW)

Tarief overdrachtsbelasting (art. 14 WBR) Vrijstelling algemeen (art. 15 WBR) Vrijstelling btw-belaste levering (art. 15.1.a WBR) Vrijstelling bedrijfsoverdracht binnen familiesfeer (art. 15.1.b WBR) Vrijstelling publiekrechtelijke lichamen (art. 15.1.c WBR) Vrijstelling inbreng onderneming in personenvennootschap en omzetting in NV of BV (art. 15.1.e WBR) Vrijstelling verdeling of vereffening (art. 15.1.f WBR) Vrijstelling verdeling gemeenschap samenwoners (art. 15.1.g WBR) Vrijstelling bij fusie, splitsing en interne reorganisatie (art. 15.1.h WBR) Vrijstelling aangebrachte zaken (art. 15.1.i WBR) Vrijstelling voor verkrijging bestemd voor onderwijs (art. 15.1.k WBR) Vrijstelling ruilverkaveling (art. 15.1.l WBR) Vrijstelling bureau beheer landbouwgronden (art. 15.1.m WBR) Woningbouwlichamen (art. 15.1.n WBR) Vrijstelling stedelijke herstructurering (art. 15.1.o WBR) Verkrijging van lichaam ter bevordering van stedelijke herstructurering (art. 15.1.oa WBR) Startersvrijstelling (Art. 15.1.p WBR) Monumentenvrijstelling (vervallen) (art. 15.1.p WBR) Cultuurgrondvrijstelling (art. 15.1.q WBR) Vrijstelling bij herstel in oude toestand (art. 15.1.r WBR) Vrijstelling natuurgrond (art. 15.1.s WBR) Vrijstelling verkoopregulerend beding (Art. 15.1.t WBR) Vrijstelling Staatsbosbeheer (art. 15.1.u WBR) Vrijstelling uitoefenen wilsrecht (art. 15.1.x WBR) Vrijstelling bij verkrijging (kabel)netten (art. 15.1.y WBR) Tijdelijke vrijstelling inbreng van tbs-pand in NV/BV (vervallen) (art. 15.1.z WBR) Anti-ontgaansbepaling (art. 15 lid 4 WBR) Schriftelijke verklaring en onvoorziene omstandigheden (art. 15a WBR) Tijdelijke vrijstellingen overdrachtsbelasting 2024