Kennisbank voor het notariaat
Wetstoelichting

Onderhoudsverplichtingen (art. 6.3 - 6.7 Wet IB 2001)

Bijgewerkt tot 22-12-2023 Auteur De redactie

1 InleidingUitgaven voor onderhoudsverplichtingen komen in aftrek bij degene die de uitgaven doet (art. 6.1 lid 2 onder a jo. art. 6.2 Wet IB 2001) en worden bij de ontvanger belast (art. 3.100 jo. art. 3.101 Wet IB 2001 e.v.). In art. 6.3 lid 1 Wet IB 2001 wordt opgesomd wat onder onderhoudsverplichtingen moet worden verstaan. In art. 6.4 Wet IB 2001 worden vervolgens bepaalde uitkeringen uitgesloten als aftrekbare onderhoudsverplichting. In 2022 bedroeg het maximale tarief waartegen…

Verder lezen?

Om dit document te kunnen bekijken, moet u ingelogd zijn.


Inloggen via Legal Intelligence

Geen inloggegevens?

Heeft u nog geen inloggegevens, dan kunt u een abonnement afsluiten.

Bent u werkzaam op het notariële en/of fiscale werkterrein en wilt u het gebruik van Via Juridica ervaren?
Vraag een gratis proefabonnement aan en probeer Via Juridica één maand uit!

Voor (voltijd)studenten is een gratis studentenabonnement beschikbaar.


Gebruikers van Via Juridica

Bekijk alle

Wet- en regelgeving


Artikel 6.3 Onderhoudsverplichtingen

Artikel 6.3 Onderhoudsverplichtingen

  • 1

    Onderhoudsverplichtingen zijn:

    • a.

      periodieke uitkeringen en verstrekkingen op grond van een rechtstreeks uit het familierecht voortvloeiende verplichting, tenzij deze worden gedaan aan bloed- of aanverwanten in de rechte lijn of in de tweede graad van de zijlijn;

    • b.

      afkoopsommen van dergelijke uitkeringen of verstrekkingen die worden gedaan aan de gewezen echtgenoot;

    • c.

      op grond van paragraaf 6.5 van de Participatiewet verhaalde kosten van bijstand tot voorziening in het levensonderhoud van de duurzaam van de belastingplichtige gescheiden levende echtgenoot of gewezen echtgenoot;

    • d.

      bedragen die in het kader van echtscheiding of scheiding van tafel en bed worden voldaan ter zake van de verplichting tot verrekening van pensioenrechten en van lijfrenten en andere inkomensvoorzieningen waarvan de betaalde premies als uitgave voor inkomensvoorziening in aanmerking zijn genomen;

    • e.

      in rechte vorderbare periodieke uitkeringen en verstrekkingen die berusten op een wettelijke verplichting tot vergoeding van schade door het derven van levensonderhoud;

    • f.

      in rechte vorderbare periodieke uitkeringen en verstrekkingen die berusten op een dringende morele verplichting tot voorziening in het levensonderhoud.

  • 2

    Onderhoudsverplichtingen als bedoeld in het eerste lid, onderdeel a, e of f, worden ingeval deze de vorm hebben van periodieke verstrekkingen van huisvesting in een woning of een gedeelte van een woning en indien zij worden verstrekt door een beperkt gerechtigde tot die woning of dat gedeelte van een woning, bij hem in aanmerking genomen voor het bedrag waarvoor die verstrekkingen bij degene die deze geniet, in aanmerking worden genomen op de voet van artikel 3.101, tweede lid.


Artikel 6.4 Uitgesloten onderhoudsverplichtingen

Artikel 6.4 Uitgesloten onderhoudsverplichtingen

  • 1

    Tot de onderhoudsverplichtingen, bedoeld in artikel 6.3, eerste lid, onderdelen e en f, behoren niet de periodieke uitkeringen en verstrekkingen die worden gedaan aan:

    • a.

      bloed- of aanverwanten in de rechte lijn of in de tweede graad van de zijlijn;

    • b.

      personen die behoren tot het huishouden van de belastingplichtige.

  • 2

    Tot de onderhoudsverplichtingen, bedoeld in artikel 6.3, eerste lid, onderdelen b en d, behoren niet de afkoopsommen en verrekenbedragen die worden gedaan in de vorm van lijfrenten en andere inkomensvoorzieningen, voorzover de voor die voorzieningen betaalde premies als uitgave voor inkomensvoorziening in aanmerking zijn genomen.

  • 3

    Tot de onderhoudsverplichtingen, bedoeld in artikel 6.3, eerste lid, onderdeel d, behoren niet rechten op periodieke uitkeringen en verstrekkingen die zijn toegekend door degene die tot de verrekening verplicht is.


Artikel 6.5 Afkoop alimentatie door betaling lijfrentepremie

Artikel 6.5 Afkoop alimentatie door betaling lijfrentepremie

  • 1

    Tot de onderhoudsverplichtingen, bedoeld in artikel 6.3, eerste lid, onderdeel b, behoren afkoopsommen die worden gedaan in de vorm van een betaling van een premie voor een lijfrente aan een verzekeraar als bedoeld in artikel 3.126, eerste lid, onderdeel a, onder 1°.

  • 2

    De termijnen van de lijfrente moeten:

    • a.

      toekomen aan de gewezen echtgenoot;

    • b.

      onmiddellijk na het betalen van de premie ingaan;

    • c.

      uiterlijk bij het overlijden van de gewezen echtgenoot eindigen.

  • 3

    De voor de lijfrente betaalde premie wordt aangemerkt als een premie voor een lijfrente als bedoeld in artikel 3.124, eerste lid, onderdeel a.

  • 4

    Indien de lijfrente niet meer voldoet aan de in dit artikel bedoelde voorwaarden, wordt geacht een omstandigheid als bedoeld in artikel 3.133, tweede lid, te hebben plaats gevonden.


Artikel 6.6 Verrekening van pensioenrechten door betaling lijfrentepremie

Artikel 6.6 Verrekening van pensioenrechten door betaling lijfrentepremie

  • 1

    Tot de onderhoudsverplichtingen, bedoeld in artikel 6.3, eerste lid, onderdeel d, behoren bedragen die worden voldaan ter zake van de verrekening van pensioenrechten in de vorm van een betaling van een premie voor een lijfrente als bedoeld in artikel 3.125, eerste lid, aan een verzekeraar als bedoeld in artikel 3.126, eerste lid, onderdeel a, onder 1°.

  • 2

    Voor de toepassing van artikel 3.125, eerste lid, wordt de echtgenoot of de gewezen echtgenoot aangemerkt als de belastingplichtige en als de verzekeringnemer van de in die bepaling genoemde lijfrenten.

  • 3

    De voor de lijfrente betaalde premie wordt aangemerkt als een premie voor een lijfrente als bedoeld in artikel 3.124, eerste lid, onderdeel a.

  • 4

    De lijfrente wordt aangemerkt als een lijfrente als bedoeld in artikel 3.125, eerste lid.

  • 5

    Indien de lijfrente niet meer voldoet aan de in dit artikel bedoelde voorwaarden, wordt geacht een omstandigheid als bedoeld in artikel 3.133, tweede lid, te hebben plaats gevonden.


Artikel 6.7 Uitbreiding familierechtelijke uitkeringen

Artikel 6.7 Uitbreiding familierechtelijke uitkeringen

  • 1

    Tot de onderhoudsverplichtingen, bedoeld in artikel 6.3, eerste lid, onderdeel a, behoren de periodieke uitkeringen en verstrekkingen voorzover die zijn overeengekomen in het kader van echtscheiding of scheiding van tafel en bed ter verrekening van:

    • a.

      pensioenrechten;

    • b.

      lijfrenten en andere inkomensvoorzieningen voorzover de daarvoor betaalde premies als uitgave voor inkomensvoorziening in aanmerking zijn genomen.

  • 2

    Tot de onderhoudsverplichtingen, bedoeld in artikel 6.3, eerste lid, onderdeel a, behoren de periodieke uitkeringen en verstrekkingen die dienen ter vervanging van dergelijke onderhoudsverplichtingen.

  • 3

    Het eerste en het tweede lid zijn uitsluitend van toepassing op periodieke uitkeringen en verstrekkingen die worden gedaan door degene die tot de verrekening respectievelijk de vervanging verplicht is.


Kennisdossiers

Titel Categorie
Titel Samenwonen Categorie Familievermogensrecht
Titel Alimentatie Categorie Familierecht (overig)
Titel Echtscheiding Categorie Familierecht (overig)
Titel Onderhoudsverplichtingen Categorie Familierecht (overig)

Rechtspraak

Titel Instantie Datum Nummer
Vooraf betaalde afkoopsom van partneralimentatie geldt als aftrekpost ex art. 6.3 lid 1 onder b Wet IB 2001 Instantie Rechtbank Zeeland-West-Brabant Datum 06-07-2022 Nummer ECLI:NL:RBZWB:2022:3530
Samenwonen met gewezen partner valt niet onder bereik art. 1:160 BW Instantie Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden Datum 02-11-2021 Nummer ECLI:NL:GHARL:2021:10233
Woningverlater-niet-eigenaar kan ook na einde partnerschap 50% van de rente aftrekken op grond van echtscheidingsregeling Instantie Gerechtshof 's-Hertogenbosch Datum 04-02-2021 Nummer ECLI:NL:GHSHE:2021:347
Afgetrokken partneralimentatie terecht nagevorderd omdat deze bestemd bleek te zijn voor de kinderen Instantie Gerechtshof Den Haag Datum 18-08-2020 Nummer ECLI:NL:GHDHA:2020:1549
Betaling van huwelijkse schulden en huurlasten worden niet aangemerkt als (verkapte) partneralimentatie Instantie Gerechtshof Den Haag Datum 27-03-2020 Nummer ECLI:NL:GHDHA:2020:2103
Geen aftrek van de voor ex-partner betaalde hypotheekrente wegens ontbreken alimentatieverplichting Instantie Gerechtshof Amsterdam Datum 24-09-2019 Nummer ECLI:NL:GHAMS:2019:3716
Na echtscheiding betaalde hypotheekrente en premies levensverzekering niet aftrekbaar als alimentatie Instantie Hoge Raad Datum 16-11-2018 Nummer ECLI:NL:HR:2018:2134
Voor ex betaalde hypotheekrente geen voor de inkomstenbelasting aftrekbare onderhoudsverplichting Instantie Gerechtshof 's-Hertogenbosch Datum 21-09-2018 Nummer ECLI:NL:GHSHE:2018:3942
Toedeling overwaarde van woning vormt gedeeltelijke afkoop van alimentatie Instantie Hoge Raad Datum 08-06-2018 Nummer ECLI:NL:HR:2018:868
In beginsel staat banktegoed dat kind in staat stelt zelf te voorzien in levensonderhoud in de weg aan aftrek wegens uitgaven levensonderhoud Instantie Gerechtshof 's-Hertogenbosch Datum 04-03-2016 Nummer ECLI:NL:GHSHE:2016:785
Betaling aan ex-echtgenote in verband met afhandeling diverse geschillen over echtscheiding is geen afkoopsom van alimentatie Instantie Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden Datum 28-07-2015 Nummer ECLI:NL:GHARL:2015:5743
Man kan woonlasten voormalig echtgelijke woning voor de helft aanmerken als onderhoudskosten Instantie Gerechtshof 's-Hertogenbosch Datum 02-04-2015 Nummer ECLI:NL:GHSHE:2015:1176
Testamentaire lijfrente vriendin is aftrekbaar voor inkomstenbelasting bij de erfgenaam op wie verplichting rust Instantie Hoge Raad Datum 16-01-2015 Nummer ECLI:NL:HR:2015:69
Alimentatieverplichting aan ex-partner van erflater door erfgenaam is aftrekbaar; afkoopsom niet Instantie Gerechtshof Den Haag Datum 16-12-2014 Nummer ECLI:NL:GHDHA:2014:4106
Betaling van bruidsschat na echtscheiding wordt niet aangemerkt als afkoop van alimentatie Instantie Hoge Raad Datum 03-10-2014 Nummer ECLI:NL:HR:2014:2874
Hervatte alimentatiebetalingen aftrekbaar Instantie Hoge Raad Datum 11-04-2014 Nummer ECLI:NL:HR:2014:888
Verrekening alimentatieverplichting met onderbedelingsvordering aan te merken als afkoopalimentatie Instantie Gerechtshof Den Haag Datum 09-04-2013 Nummer ECLI:NL:GHDHA:2013:BZ7212
Betalingen wegens uitvoering verrekenbeding niet aftrekbaar als alimentatie Instantie Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden Datum 08-01-2013 Nummer ECLI:NL:GHARL:2013:BY8818
Contante waarde alimentatieverplichtingen aftrekbaar in box III Instantie Gerechtshof Arnhem Datum 11-01-2011 Nummer ECLI:NL:GHARN:2011:BP1623
Contante waarde lijfrentegift wordt als schuld in aanmerking genomen bij vaststellen rendementsgrondslag Instantie Hoge Raad Datum 27-02-2009 Nummer ECLI:NL:HR:2009:BD9217
Bindende mondelinge alimentatieafspraak voor einde huwelijk niet aannemelijk Instantie Gerechtshof Amsterdam Datum 30-09-2008 Nummer ECLI:NL:GHAMS:2008:BF6624
Voor rekening genomen huwelijkse schulden niet aftrekbaar als alimentatie Instantie Gerechtshof Arnhem Datum 10-09-2008 Nummer ECLI:NL:GHARN:2008:BF0896
Convenant sluit alimentatieplicht uit: belastingplichtige moet afwijkende feiten aannemelijk maken Instantie Gerechtshof Leeuwarden Datum 30-05-2008 Nummer ECLI:NL:GHLEE:2008:BD3123
Door notaris uit boedel voldaan bedrag aan ex is geen afkoopsom alimentatie Instantie Gerechtshof Arnhem Datum 24-01-2008 Nummer ECLI:NL:GHARN:2008:BC3260
Echtscheidingsconvenant doorslaggevend of afspraken zijn gemaakt over afkoop alimentatie Instantie Rechtbank Leeuwarden Datum 20-02-2007 Nummer ECLI:NL:RBLEE:2007:AZ9120
Afkoopsom alimentatie niet aftrekbaar als echtscheiding nog niet is ingeschreven Instantie Gerechtshof Arnhem Datum 05-10-2006 Nummer ECLI:NL:GHARN:2006:AY9957
Renteaftrek geweigerd omdat deze niet werd gedragen door ex-echtgenoot Instantie Gerechtshof Leeuwarden Datum 02-09-2005 Nummer ECLI:NL:GHLEE:2005:AU2102
Afkoop alimentatieverplichting door gemeenschapsschuld voor eigen rekening te nemen Instantie Hoge Raad Datum 19-09-2003 Nummer ECLI:NL:HR:2003:AK8291
Betaling van alimentatie aan ex-partner aftrekbaar wegens dringende morele verplichting? Instantie Hoge Raad Datum 08-11-2002 Nummer ECLI:NL:HR:2002:AE0287

Beleidsbesluiten

Titel Instantie Datum Nummer Samenvatting
Instantie Belastingdienst Datum 01-01-2021 Nummer (geen nummer) Samenvatting
Instantie Ministerie van Financiën Datum 24-06-2015 Nummer BLKB 2014-1684 Samenvatting De Staatssecretaris van Financiën is ingegaan op de gevolgen voor de inkomsten- en schenkbelasting indien ongehuwde sam…
Titel Instantie Datum Nummer Samenvatting
Instantie Ministerie van Financiën Datum 14-12-2000 Nummer CPP2000/2574M Samenvatting Het beleidsbesluit is ingetrokken bij intrekkingsbesluit van 16 december 2020, nr. 2020-27572. 

Literatuur

Titel Auteur(s) Bron
Titel Pensioenrechten verevenen of verrekenen, fiscaal een wereld van verschil! Auteur(s) B.H. Devilee Bron FBN 2018/30
Inhoudsopgave
Overzicht
Wetstructuur
Fiscaal

Tarief erf- en schenkbelasting (art. 24 SW) Erfbelasting bij partners (art. 25 SW) Schenkbelasting bij partners (art. 26 SW) Schenkbelasting afgezonderd particulier vermogen (art. 26a SW) Samenvoeging schenkingen binnen een jaar (art. 27 SW) Schenkingen aan kinderen binnen een jaar (art. 28 SW) Onzekerheid over verwantschap (art. 29 SW) Verwerping en afstand (art. 30 SW) Afstand door bezwaarde (art. 31 SW) Vrijstellingen erfbelasting (art. 32 SW) ANBI en erfbelasting (art. 32 lid 1 onder 3 SW) Omvang vrijstellingen erfbelasting (art. 32 lid 1 onder 4 SW) Verkrijging pensioenregeling en lijfrenten (art. 32 lid 1 onder 5 SW) SBBI en erfbelasting (art. 32 lid 1 onder 8 SW) Steunstichting SBBI en erfbelasting (art. 32 lid 1 onder 9 SW) Vrijstelling erfbelasting voor werknemer erflater (gevolgen testamentair loon, salaire differé en executeursloon) (art. 32 lid 1 onder 10 SW) Vrijstelling erfbelasting voor nog niet vorderbare termijnen van renten, uitkeringen, bezoldigingen en andere inkomsten (art. 32 lid 1 onder 11 SW) Pensioenimputatie (art. 32 lid 2 SW) Definitie lijfrenten (art. 32 lid 4 SW) Vrijstellingen schenkbelasting (art. 33 SW) ANBI en schenkbelasting (art. 33 onder 4 SW) Schenkvrijstelling ouder-kind (art. 33 onder 5 SW) Schenkvrijstelling overige verkrijgers (art. 33 onder 7 SW) Schenkvrijstelling voor onvermogenden (art. 33 onder 8 SW) Vrijstelling bij samenloop schenkbelasting met inkomstenbelasting of vennootschapsbelasting (art. 33 onder 9 SW) Schenking aan een rechtspersoon ter bevordering van werknemersbelangen (art. 33 onder 11 SW) Voldoen aan natuurlijke verbintenis (art. 33 onder 12 SW) SBBI en schenkbelasting (art. 33 onder 13 SW) Steunstichting SBBI en schenkbelasting (art. 33 onder 14 SW) Definitie schenking ten behoeve van eigen woning (art. 33a SW) Samenloop verhoogde schenkvrijstellingen eigen woning (art. 82a SW)

Tarief overdrachtsbelasting (art. 14 WBR) Vrijstelling algemeen (art. 15 WBR) Vrijstelling btw-belaste levering (art. 15.1.a WBR) Vrijstelling bedrijfsoverdracht binnen familiesfeer (art. 15.1.b WBR) Vrijstelling publiekrechtelijke lichamen (art. 15.1.c WBR) Vrijstelling inbreng onderneming in personenvennootschap en omzetting in NV of BV (art. 15.1.e WBR) Vrijstelling verdeling of vereffening (art. 15.1.f WBR) Vrijstelling verdeling gemeenschap samenwoners (art. 15.1.g WBR) Vrijstelling bij fusie, splitsing en interne reorganisatie (art. 15.1.h WBR) Vrijstelling aangebrachte zaken (art. 15.1.i WBR) Vrijstelling voor verkrijging bestemd voor onderwijs (art. 15.1.k WBR) Vrijstelling ruilverkaveling (art. 15.1.l WBR) Vrijstelling bureau beheer landbouwgronden (art. 15.1.m WBR) Woningbouwlichamen (art. 15.1.n WBR) Vrijstelling stedelijke herstructurering (art. 15.1.o WBR) Verkrijging van lichaam ter bevordering van stedelijke herstructurering (art. 15.1.oa WBR) Startersvrijstelling (Art. 15.1.p WBR) Monumentenvrijstelling (vervallen) (art. 15.1.p WBR) Cultuurgrondvrijstelling (art. 15.1.q WBR) Vrijstelling bij herstel in oude toestand (art. 15.1.r WBR) Vrijstelling natuurgrond (art. 15.1.s WBR) Vrijstelling verkoopregulerend beding (Art. 15.1.t WBR) Vrijstelling Staatsbosbeheer (art. 15.1.u WBR) Vrijstelling uitoefenen wilsrecht (art. 15.1.x WBR) Vrijstelling bij verkrijging (kabel)netten (art. 15.1.y WBR) Tijdelijke vrijstelling inbreng van tbs-pand in NV/BV (vervallen) (art. 15.1.z WBR) Anti-ontgaansbepaling (art. 15 lid 4 WBR) Schriftelijke verklaring en onvoorziene omstandigheden (art. 15a WBR) Tijdelijke vrijstellingen overdrachtsbelasting 2024