Kennisbank voor het notariaat
Wetstoelichting

Waardering (art. 21 lid 1 SW)

Bijgewerkt tot 01-01-2023 Auteur mr. L.E. (Laura) Welkers

1 InleidingDe wetgever geeft in art. 21 SW een regeling op welke wijze verkrijgingen krachtens erfrecht of schenking voor de toepassing van de Successiewet moeten worden gewaardeerd. Als uitgangspunt geldt dat het verkregene wordt gewaardeerd naar de waarde in het economische verkeer op het tijdstip van de verkrijging (art. 21 lid 1 SW). Onder waarde in het economische verkeer verstaat de Hoge Raad de prijs die bij aanbieding ten verkoop op de voor het goed meest geschikte wijze na de beste voo…

Verder lezen?

Om dit document te kunnen bekijken, moet u ingelogd zijn.

Geen inloggegevens?

Heeft u nog geen inloggegevens, dan kunt u een abonnement afsluiten.

Bent u werkzaam op het notariële en/of fiscale werkterrein en wilt u het gebruik van Via Juridica ervaren?
Vraag een gratis proefabonnement aan en probeer Via Juridica één maand uit!

Voor (voltijd)studenten is een gratis studentenabonnement beschikbaar.


Gebruikers van Via Juridica

Bekijk alle

Wet- en regelgeving


Artikel 21

  • 1

    Het verkregene wordt in aanmerking genomen naar de waarde welke daaraan op het tijdstip van de verkrijging in het economische verkeer kan worden toegekend.

  • 2

    Goederen, verkregen onder de ontbindende voorwaarde van overlijden waarbij zich een opschortende voorwaarde ten gunste van een verwachter aansluit, worden in aanmerking genomen naar de waarde van die goederen als waren zij onvoorwaardelijk verkregen.

  • 3

    Voor de effecten die zijn opgenomen in een prijscourant, aangewezen krachtens artikel 5.21 van de Wet inkomstenbelasting 2001, wordt de waarde in het economische verkeer gesteld op de slotnotering die is vermeld in de prijscourant die betrekking heeft op de laatste beursdag voorafgaande aan de dag van de verkrijging.

  • 4

    Bij verkrijging door de vervulling van een opschortende voorwaarde welke zich aansluit bij de ontbindende voorwaarde van het overlijden van een eerdere verkrijger, is voor de bepaling van de aard en waarde van het verkregene beslissend het tijdstip waarop het genot voor de verwachter aanvangt.

  • 5

    Onroerende zaken die in gebruik zijn als woning, worden in aanmerking genomen naar de volgens hoofdstuk IV van de Wet waardering onroerende zaken voor die onroerende zaken vastgestelde waarde voor het kalenderjaar waarin de verkrijging plaatsvindt dan wel, ingeval de verkrijger daarvoor kiest, voor het op dat kalenderjaar volgende kalenderjaar. Indien de woning deel uitmaakt van een onroerende zaak als bedoeld in artikel 16 van de Wet waardering onroerende zaken, wordt de waarde van de woning gesteld op het gedeelte van de waarde van de onroerende zaak dat kan worden toegerekend aan de woning.

  • 6

    Met betrekking tot een woning ter zake waarvan het vijfde lid geen toepassing kan vinden door het ontbreken van een op grond van hoofdstuk IV van de Wet waardering onroerende zaken vastgestelde waarde, wordt de waarde van de woning bepaald met overeenkomstige toepassing van het bepaalde bij of krachtens de artikelen 16 tot en met 18 en 20, tweede lid, van die wet en van het vijfde lid, tweede volzin.

  • 7

    Indien zich in het kalenderjaar waarin de verkrijging plaatsvindt, maar op of vóór het moment van de verkrijging, met betrekking tot een onroerende zaak als bedoeld in het vijfde of zesde lid een gebeurtenis voordoet als bedoeld in artikel 18, derde lid, van de Wet waardering onroerende zaken, wordt, in afwijking van het vijfde en zesde lid, de waarde van de onroerende zaak bepaald met overeenkomstige toepassing van het bepaalde bij of krachtens de artikelen 16 tot en met 18 en 20, tweede lid van die wet, naar de staat van die zaak op het moment van de verkrijging.

  • 8

    Indien een woning geheel of gedeeltelijk wordt verhuurd en op deze verhuur afdeling 5 van titel 4 van Boek 7 van het Burgerlijk Wetboek van toepassing is, of ingevolge een voor ten minste 12 jaren aangegane pachtovereenkomst wordt verpacht en op deze verpachting titel 5 van Boek 7 van het Burgerlijk Wetboek van toepassing is, wordt de waarde gesteld op een bij algemene maatregel van bestuur vast te stellen, van de huurprijs afhankelijk percentage van het waardegegeven, bedoeld in het vijfde of zesde lid. Indien sprake is van een voor bepaalde tijd aangegane huurovereenkomst als bedoeld in artikel 271 van Boek 7 van het Burgerlijk Wetboek, is de eerste zin niet van toepassing. Een onroerende zaak als bedoeld in de eerste volzin wordt niet voor een lagere waarde in aanmerking genomen dan de waarde, bedoeld in het vijfde of zesde lid, indien deze wordt verkregen door een huurder, onderscheidenlijk een pachter, van die onroerende zaak of zijn partner.

  • 9

    De waarde van een recht van erfpacht op een onroerende zaak die als woning in gebruik is, wordt gesteld op de waarde van die onroerende zaak, berekend volgens het vijfde of zesde lid, verminderd met de overeenkomstig het veertiende lid bepaalde waarde van de canon.

  • 10

    In afwijking van het vijfde tot en met zevende lid wordt een woning in aanmerking genomen naar de waarde in het economische verkeer ingeval de waarde in het economische verkeer van de woning als gevolg van een persoonlijke verplichting tot betaling van servicekosten voor diensten die geen betrekking hebben op de woning zelf in belangrijke mate afwijkt van de waarde, bedoeld in het vijfde, zesde of zevende lid.

  • 11

    De waarde van hetgeen onder de last van een vruchtgebruik, een beperkt recht of van een periodieke uitkering wordt verkregen, wordt gesteld op de waarde in onbezwaarde staat, verminderd met de waarde van die last. Met elkaar opvolgende vruchtgebruiken, beperkte rechten en periodieke uitkeringen wordt bij de waardebepaling van de daarmee bezwaarde goederen terstond rekening gehouden.

  • 12

    Wat in het economische verkeer als een eenheid pleegt te worden beschouwd, wordt in aanmerking genomen met inachtneming van die omstandigheid.

  • 13

    De waarde van een onderneming wordt bepaald alsof de onderneming wordt voortgezet (waarde going concern), maar ten minste op de liquidatiewaarde. De eerste volzin is van overeenkomstige toepassing met betrekking tot de waardering van vermogensbestanddelen die behoren tot een aanmerkelijk belang als bedoeld in afdeling 4.3 van de Wet inkomstenbelasting 2001.

  • 14

    Bij algemene maatregel van bestuur worden regels gesteld voor de bepaling van de waarde van een vruchtgebruik, van beperkte rechten en van rechten op en verplichtingen tot periodieke uitkeringen en voor het daarbij te gebruiken percentage.

  • 15

    Een geldvordering als bedoeld in artikel 13, derde lid, van Boek 4 van het Burgerlijk Wetboek alsmede, indien de nalatenschap is verdeeld overeenkomstig artikel 13 van Boek 4 van het Burgerlijk Wetboek, een geldvordering als bedoeld in artikel 80, eerste lid, van Boek 4 van het Burgerlijk Wetboek, wordt in aanmerking genomen als een renteloze vordering, indien daarop het rentepercentage, berekend overeenkomstig het bepaalde in artikel 13, vierde lid, onderscheidenlijk artikel 84 van Boek 4 van het Burgerlijk Wetboek, van toepassing is. De eerste volzin is van overeenkomstige toepassing op de schulden die corresponderen met de aldaar bedoelde geldvorderingen.


Kennisdossiers

Titel Categorie
Titel Wettelijk erfrecht Categorie Erfrecht
Titel Quasi-wettelijke verdeling Categorie Familievermogensrecht
Titel Agrarisch recht Categorie Registergoederenrecht
Titel Pacht Categorie Registergoederenrecht
Titel Kunst Categorie Belastingrecht

Rechtspraak

Titel Instantie Datum Nummer
WOZ-waarde en leegwaarderatio van toepassing bij verkrijging van aandelen Instantie Gerechtshof Amsterdam Datum 11-05-2023 Nummer ECLI:NL:GHAMS:2023:1284
Koopoptie op pand heeft geen invloed op waardering van het pand voor de heffing van erfbelasting Instantie Hoge Raad Datum 08-12-2017 Nummer ECLI:NL:HR:2017:3095
WOZ-waarde niet van toepassing op verhuurde woning als waarde economische verkeer meer dan 10% afwijkt Instantie Hoge Raad Datum 23-09-2016 Nummer ECLI:NL:HR:2016:2135
Uitzonderingsregeling WOZ leidt niet tot achterwege blijven heffing erfbelasting over onbebouwde grond van NSW-landgoed Instantie Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden Datum 16-02-2016 Nummer ECLI:NL:GHARL:2016:1157
Geen gift bij verkoop tegen waarde in verpachte staat vanwege ontbreken bevoordelingsbedoeling Instantie Gerechtshof Den Haag Datum 29-07-2014 Nummer ECLI:NL:GHDHA:2014:4297
Chinese pot levert bij verkoop veel meer op dan aangegeven in aangifte SW: navordering Instantie Hoge Raad Datum 12-07-2013 Nummer ECLI:NL:HR:2013:31
Geen ruimte voor afwaardering geërfde lening moeder-zoon Instantie Hoge Raad Datum 14-12-2012 Nummer ECLI:NL:HR:2012:BY6229
Lagere waarde onderbedelingsvordering niet aangetoond; waarde in economische verkeer in aanmerking genomen Instantie Rechtbank 's-Gravenhage Datum 22-06-2011 Nummer ECLI:NL:RBSGR:2011:BR1053
Waardedruk SW als huurder de gehuurde woning erft? Instantie Hoge Raad Datum 09-04-2010 Nummer ECLI:NL:HR:2010:BL0105
Geen NSW-faciliteiten voor onderbedelingsvordering Instantie Hoge Raad Datum 27-11-2009 Nummer ECLI:NL:HR:2009:BI1183
Vaststellingsovereenkomst maatgevend voor omvang onderbedelingsvordering Instantie Hoge Raad Datum 25-09-2009 Nummer ECLI:NL:HR:2009:BI1127
Testamentaire waardering onderbedelingsvorderingen wordt niet gevolgd voor art. 21 SW Instantie Rechtbank Breda Datum 15-11-2007 Nummer ECLI:NL:RBBRE:2007:BB9840
Hof Arnhem 25-08-2005, nr 04-01650 Instantie Gerechtshof Arnhem Datum 25-08-2005 Nummer ECLI:NL:GHARN:2005:AU3192
Ouderlijke boedelverdeling en de waardering van de echtelijke woning voor de heffing van successierecht Instantie Hoge Raad Datum 13-12-1995 Nummer ECLI:NL:HR:1995:AA3167
HR 06-01-1960, nr 14161 Instantie Hoge Raad Datum 06-01-1960 Nummer 14161

Wetsvoorstellen

Titel Dossiernr. Status Samenvatting
Belastingplan 2009 Dossiernr. 31704 Status In werking getreden Samenvatting -

Beleidsbesluiten

Titel Instantie Datum Nummer Samenvatting
Instantie Ministerie van Financiën Datum 15-06-2022 Nummer 2022-0000013460 Samenvatting De Staatssecretaris van Financiën heeft met het beleidsbesluit van 15 juni 2022 het bestaande besluit van 20 april 2015…
Instantie Ministerie van Financiën Datum 10-06-2010 Nummer DGB2010/877M Samenvatting
Titel Instantie Datum Nummer Samenvatting
Instantie Ministerie van Financiën Datum 20-04-2015 Nummer BLKB 2015/488M Samenvatting In dit besluit is het beleid opgenomen over de waardering op grond van art. 21 SW. Dit besluit betreft een actualiserin…
Instantie Ministerie van Financiën Datum 10-06-2010 Nummer DGB2010/778M Samenvatting
Instantie Ministerie van Financiën Datum 18-08-2006 Nummer CPP2006/1958M Samenvatting
Instantie Ministerie van Financiën Datum 12-08-2004 Nummer CPP2004/257M Samenvatting
Instantie Ministerie van Financiën Datum 01-12-1997 Nummer AFZ97/2412 Samenvatting

Literatuur

Titel Auteur(s) Bron
Titel Knelpunten bij nalatenschappen met cryptovermogen – over ‘seed phrases’ en andere sleutels tot de oplossing Auteur(s) M.M.J. Schuurman-van Nifterik, F.P.H. van Hal Bron PE Notariaat 2023/15
Titel Reikwijdte van waarderingsvoorschriften in de Successiewet: hoe ver verwijderd mag het verband zijn? Auteur(s) A.E. de Leeuw, A.E. Stuut Bron KWEP 2022/19
Titel Art. 21 lid 5 SW: wat is de hoogte van de overbedelingsschuld bij het overlijden van de langstlevende echtgenoot? Auteur(s) F.A.M. Schoenmaker Bron FTV 2020/6
Titel De perikelen van het cryptovirus. Fiscale aspecten van cryptovermogen op het gebied van de erf- en schenkbelasting Auteur(s) D.S. Burgzorg Bron WPNR 2023/7409

Praktisch

Titel Bron Type Categorie
Renteberekening onderbedelingsvordering Bron Via Juridica Type Schenken en erven Categorie Rekentools
Inhoudsopgave
Overzicht
Wetstructuur
Fiscaal

Tarief erf- en schenkbelasting (art. 24 SW) Erfbelasting bij partners (art. 25 SW) Schenkbelasting bij partners (art. 26 SW) Schenkbelasting afgezonderd particulier vermogen (art. 26a SW) Samenvoeging schenkingen binnen een jaar (art. 27 SW) Schenkingen aan kinderen binnen een jaar (art. 28 SW) Onzekerheid over verwantschap (art. 29 SW) Verwerping en afstand (art. 30 SW) Afstand door bezwaarde (art. 31 SW) Vrijstellingen erfbelasting (art. 32 SW) ANBI en erfbelasting (art. 32 lid 1 onder 3 SW) Omvang vrijstellingen erfbelasting (art. 32 lid 1 onder 4 SW) Verkrijging pensioenregeling en lijfrenten (art. 32 lid 1 onder 5 SW) SBBI en erfbelasting (art. 32 lid 1 onder 8 SW) Steunstichting SBBI en erfbelasting (art. 32 lid 1 onder 9 SW) Vrijstelling erfbelasting voor werknemer erflater (gevolgen testamentair loon, salaire differé en executeursloon) (art. 32 lid 1 onder 10 SW) Vrijstelling erfbelasting voor nog niet vorderbare termijnen van renten, uitkeringen, bezoldigingen en andere inkomsten (art. 32 lid 1 onder 11 SW) Pensioenimputatie (art. 32 lid 2 SW) Definitie lijfrenten (art. 32 lid 4 SW) Vrijstellingen schenkbelasting (art. 33 SW) ANBI en schenkbelasting (art. 33 onder 4 SW) Schenkvrijstelling ouder-kind (art. 33 onder 5 SW) Schenkvrijstelling overige verkrijgers (art. 33 onder 7 SW) Schenkvrijstelling voor onvermogenden (art. 33 onder 8 SW) Vrijstelling bij samenloop schenkbelasting met inkomstenbelasting of vennootschapsbelasting (art. 33 onder 9 SW) Schenking aan een rechtspersoon ter bevordering van werknemersbelangen (art. 33 onder 11 SW) Voldoen aan natuurlijke verbintenis (art. 33 onder 12 SW) SBBI en schenkbelasting (art. 33 onder 13 SW) Steunstichting SBBI en schenkbelasting (art. 33 onder 14 SW) Definitie schenking ten behoeve van eigen woning (art. 33a SW) Samenloop verhoogde schenkvrijstellingen eigen woning (art. 82a SW)

Tarief overdrachtsbelasting (art. 14 WBR) Vrijstelling algemeen (art. 15 WBR) Vrijstelling btw-belaste levering (art. 15.1.a WBR) Vrijstelling bedrijfsoverdracht binnen familiesfeer (art. 15.1.b WBR) Vrijstelling publiekrechtelijke lichamen (art. 15.1.c WBR) Vrijstelling inbreng in personenvennootschap (art. 15.1.e onder 1 WBR) Vrijstelling inbreng in kapitaalvennootschap (art. 15.1.e onder 2 WBR) Vrijstelling verdeling of vereffening (art. 15.1.f WBR) Vrijstelling verdeling gemeenschap samenwoners (art. 15.1.g WBR) Vrijstelling bij fusie, splitsing en interne reorganisatie (art. 15.1.h WBR) Vrijstelling aangebrachte zaken (art. 15.1.i WBR) Vrijstelling voor verkrijging bestemd voor onderwijs (art. 15.1.k WBR) Vrijstelling ruilverkaveling (art. 15.1.l WBR) Vrijstelling bureau beheer landbouwgronden (art. 15.1.m WBR) Woningbouwlichamen (art. 15.1.n WBR) Vrijstelling stedelijke herstructurering (art. 15.1.o WBR) Verkrijging van lichaam ter bevordering van stedelijke herstructurering (art. 15.1.oa WBR) Startersvrijstelling (Art. 15.1.p WBR) Monumentenvrijstelling (vervallen) (art. 15.1.p WBR) Cultuurgrondvrijstelling (art. 15.1.q WBR) Vrijstelling bij herstel in oude toestand (art. 15.1.r WBR) Vrijstelling natuurgrond (art. 15.1.s WBR) Vrijstelling verkoopregulerend beding (Art. 15.1.t WBR) Vrijstelling Staatsbosbeheer (art. 15.1.u WBR) Vrijstelling uitoefenen wilsrecht (art. 15.1.x WBR) Vrijstelling bij verkrijging (kabel)netten (art. 15.1.y WBR) Tijdelijke vrijstelling inbreng van tbs-pand in NV/BV (vervallen) (art. 15.1.z WBR) Anti-ontgaansbepaling (art. 15 lid 4 WBR) Schriftelijke verklaring en onvoorziene omstandigheden (art. 15a WBR)