Bescherming tegen overnames in vitale sectoren door de Wet veiligheidstoets investeringen, fusies en overnames (Wet Vifo)

Het spreekwoord ‘onbekend maakt onbemind’ wordt vaak gebruikt om aan te geven dat het belangrijk is om onbekende mensen of plaatsen te leren kennen, omdat onbekendheid kan leiden tot onbegrip. Voor juristen geldt dit ook in relatie tot wetten. Onbekendheid kan leiden tot vergissingen en nietige akten. Dat gaat zeker op voor de Wet veiligheidstoets investeringen, fusies en overnames, ook wel de Wet Vifo genoemd, die al op 1 juni 2023 in werking is getreden en die dankzij een overgangsbepaling terugwerkende kracht heeft tot 9 september 2020. De Wet Vifo is op het moment van schrijven dus al bijna vijf jaar van kracht. De wet geeft de overheid een instrument in handen om transacties in bepaalde kritieke sectoren te kunnen toetsen. In de Memorie van Toelichting bij het wetsvoorstel (TK 2020-21, 35880, nr. 3) wordt toegelicht dat moet worden voorkomen dat Nederland onvrijwillig strategisch afhankelijk wordt van andere staten en dat de continuïteit van vitale processen zoals de elektriciteits- of watervoorziening, wordt aangetast. Ten slotte moet worden voorkomen dat kennis en informatie over vitale processen (zoals bijvoorbeeld de beveiliging en inrichting van het ICT-systeem van een vitale onderneming) en sensitieve technologieën, die de nationale veiligheid raken, in verkeerde handen komt. Kortom, bij transacties in deze sectoren kijkt de overheid via het Bureau Toetsing Investeringen (BTI) mee.

In dit artikel wordt aandacht besteed aan de inhoud en de reikwijdte van de wet. Daarna wordt besproken in welke situaties de notaris met deze wet te maken kan krijgen en wat hem of haar te doen staat als een transactie onder de Wet Vifo valt.