Geen finale verrekening bij negatief vermogen: bescherming of valkuil?

Het finaal verrekenbeding is (in diverse varianten) nog altijd een veel toegepaste bepaling in huwelijkse voorwaarden, zeker als alternatief voor een gemeenschap van goederen. Op grond van het finaal verrekenbeding delen echtgenoten bij het einde van hun huwelijk hun vermogen met elkaar. Contractsvrijheid is het uitgangspunt bij het vormgeven van een finaal verrekenbeding. De wet laat de nadere invulling van het finaal verrekenbeding – zoals de omvang van het te verrekenen vermogen, de waarderingsmaatstaf of een eventuele voorwaarde of tijdsbepaling voor de verrekening – hoofdzakelijk aan partijen over. Vaak bevatten standaardmodellen van huwelijkse voorwaarden met een finaal verrekenbeding de volgende bepaling:

‘Er wordt niet verrekend, indien het vermogen van een van de echtgenoten negatief is.’

Dit kan tussen echtgenoten tot discussie leiden over de vraag wat onder negatief vermogen moet worden verstaan. Zeker bij echtscheiding lopen de belangen uiteen en daarom is het voor de praktijk van groot belang dat huwelijkse voorwaarden zorgvuldig worden geformuleerd. In deze bijdrage wordt deze uitzondering op de finale verrekenplicht onder de loep genomen, met aandacht voor relevante jurisprudentie, literatuur en casuïstiek. Ook worden praktische aanbevelingen gedaan.