Kennisbank voor het notariaat
Wetstoelichting

Vruchtgebruik en pandrecht op aandelen in een BV (art. 2:197 en 2:198 BW)

Bijgewerkt tot 01-08-2020

1 Pandrecht op aandelen Op de aandelen in het kapitaal van een BV kan pandrecht worden gevestigd (art. 2:198 BW jo art. 3:236 e.v. BW). Deze mogelijkheid is zowel in de particuliere als zakelijke kredietverlening van belang. De mogelijkheid tot vestiging van pandrecht op aandelen kan bij statuten worden uitgesloten. Hier wordt mede onder verstaan de mogelijkheid tot beperking van de vestiging van het pandrecht. 1.1 Vestiging van pandrecht op aandelen De vestiging van pandrecht op aandelen gesch…

Verder lezen?

Om dit document te kunnen bekijken, moet u ingelogd zijn.

Geen inloggegevens?

Heeft u nog geen inloggegevens, dan kunt u een abonnement afsluiten.

Bent u werkzaam op het notariële en/of fiscale werkterrein en wilt u het gebruik van Via Juridica ervaren?
Vraag een gratis proefabonnement aan en probeer Via Juridica één maand uit!

Voor (voltijd)studenten is een gratis studentenabonnement beschikbaar.


Gebruikers van Via Juridica

Bekijk alle

Wet- en regelgeving


Artikel 197

  • 1

    De bevoegdheid tot het vestigen van vruchtgebruik op een aandeel kan bij de statuten niet worden beperkt of uitgesloten.

  • 2

    De aandeelhouder heeft het stemrecht op de aandelen waarop een vruchtgebruik is gevestigd.

  • 3

    In afwijking van het voorgaande lid komt het stemrecht toe aan de vruchtgebruiker, indien dit bij de vestiging van het vruchtgebruik is bepaald of nadien schriftelijk tussen de aandeelhouder en de vruchtgebruiker is overeengekomen en de vruchtgebruiker een persoon is aan wie de aandelen vrijelijk kunnen worden overgedragen. Indien de vruchtgebruiker een persoon is aan wie de aandelen niet vrijelijk kunnen worden overgedragen, komt hem het stemrecht uitsluitend toe, indien dit bij de vestiging van het vruchtgebruik is bepaald of nadien schriftelijk tussen de aandeelhouder en de vruchtgebruiker is overeengekomen, mits zowel deze bepaling als – bij overdracht van het vruchtgebruik – de overgang van het stemrecht is goedgekeurd door een daartoe in de statuten aangewezen orgaan, dan wel – bij ontbreken van zodanige aanwijzing – door de algemene vergadering. Van het bepaalde in de vorige zin kan in de statuten worden afgeweken. Bij een vruchtgebruik als bedoeld in de artikelen 19 en 21 van Boek 4 komt het stemrecht eveneens aan de vruchtgebruiker toe, tenzij bij de vestiging van het vruchtgebruik door partijen of door de kantonrechter op de voet van artikel 23 lid 4 van Boek 4 anders wordt bepaald. Op de in de eerste en tweede zin bedoelde schriftelijke overeenkomst zijn artikel 196a en artikel 196b van overeenkomstige toepassing.

  • 4

    De aandeelhouder die vanwege een vruchtgebruik geen stemrecht heeft en de vruchtgebruiker die stemrecht heeft, hebben de rechten die door de wet zijn toegekend aan de houders van certificaten van aandelen waaraan vergaderrecht is verbonden. De vruchtgebruiker die geen stemrecht heeft, heeft deze rechten, indien de statuten dit bepalen en bij de vestiging of overdracht van het vruchtgebruik niet anders is bepaald.

  • 5

    Uit het aandeel voortspruitende rechten, strekkende tot het verkrijgen van aandelen, komen aan de aandeelhouder toe met dien verstande dat hij de waarde daarvan moet vergoeden aan de vruchtgebruiker, voor zover deze krachtens zijn recht van vruchtgebruik daarop aanspraak heeft.


Artikel 198

  • 1

    Op aandelen kan pandrecht worden gevestigd, indien de statuten niet anders bepalen.

  • 2

    De aandeelhouder heeft het stemrecht op de verpande aandelen.

  • 3

    In afwijking van het voorgaande lid komt het stemrecht toe aan de pandhouder, indien dit, al dan niet onder opschortende voorwaarde, bij de vestiging van het pandrecht is bepaald of nadien schriftelijk tussen de aandeelhouder en de pandhouder is overeengekomen en de pandhouder een persoon is, aan wie de aandelen vrijelijk kunnen worden overgedragen. Indien de pandhouder een persoon is aan wie de aandelen niet vrijelijk kunnen worden overgedragen, komt hem het stemrecht uitsluitend toe, indien dit, al dan niet onder opschortende voorwaarde, bij de vestiging van het pandrecht is bepaald of nadien schriftelijk tussen de aandeelhouder en de pandhouder is overeengekomen, mits zowel deze bepaling als – indien een ander in de rechten van de pandhouder treedt – de overgang van het stemrecht is goedgekeurd door een daartoe in de statuten aangewezen orgaan, dan wel – bij ontbreken van zodanige aanwijzing – door de algemene vergadering. Van het bepaalde in de voorgaande twee zinnen kan in de statuten worden afgeweken. Op de in de eerste en tweede zin bedoelde schriftelijke overeenkomst zijn artikel 196a en artikel 196b van overeenkomstige toepassing.

  • 4

    De aandeelhouder die vanwege een pandrecht geen stemrecht heeft en de pandhouder die stemrecht heeft, hebben de rechten die door de wet zijn toegekend aan de houders van certificaten van aandelen waaraan vergaderrecht is verbonden. De pandhouder die geen stemrecht heeft, heeft deze rechten indien de statuten dit bepalen en bij de vestiging of overgang van het pandrecht niet anders is bepaald.

  • 5

    Bij de vestiging van het pandrecht kan worden bepaald dat artikel 196a lid 2 buiten toepassing blijft. Alsdan zijn de leden 3 en 4 van artikel 239 van Boek 3 van overeenkomstige toepassing, waarbij erkenning door of betekening aan de vennootschap in de plaats treedt van de in die bepaling bedoelde mededeling.

  • 6

    Een statutaire regeling ten aanzien van de vervreemding en de overdracht van aandelen is van toepassing op de vervreemding en overdracht van de aandelen door de pandhouder of de verblijving van de aandelen aan de pandhouder, met dien verstande dat de pandhouder alle ten aanzien van vervreemding en overdracht aan de aandeelhouder toekomende rechten uitoefent en diens verplichtingen ter zake nakomt.


Kennisdossiers

Titel Categorie
Titel Besloten vennootschap Categorie Ondernemingsrecht
Titel Vruchtgebruik Categorie Diversen

Rechtspraak

Titel Instantie Datum Nummer
Gedragingen pandhouder geen aanleiding om stemrecht te ontnemen ex art. 2:342 BW Instantie Hoge Raad Datum 03-04-2020 Nummer ECLI:NL:HR:2020:588
Uitwinnen pandrecht is niet onrechtmatig jegens aandeelhouder Instantie Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden Datum 25-02-2020 Nummer ECLI:NL:GHARL:2020:1609
Hoofdrecht waarvan pandrechten afhankelijk zijn, blijkt uit partijbedoelingen; rechtsgeldige pandrechten Instantie Rechtbank Rotterdam Datum 19-02-2020 Nummer ECLI:NL:RBROT:2020:1602
Notaris door rechter veroordeeld tot medewerking aan veiling van aandelen Instantie Rechtbank Amsterdam Datum 10-10-2017 Nummer ECLI:NL:RBAMS:2017:8070
Stemrecht op aandelen in BV ligt bij langstlevende echtgenoot als vruchtgebruiker Instantie Gerechtshof Amsterdam Datum 21-04-2016 Nummer ECLI:NL:GHAMS:2016:1609
(Juridische) Splitsing is geen vervreemding, vruchtgebruikster heeft geen toestemming nodig van blooteigenaren Instantie Rechtbank Den Haag Datum 17-03-2016 Nummer ECLI:NL:RBDHA:2016:2871
Inhoudsopgave
Overzicht
Wetstructuur
Civiel