Kennisbank voor het notariaat
Wetstoelichting

Erfrecht internationaal (art. 10:145 - 10:152 BW)

Bijgewerkt tot 20-12-2023 Auteur mr. B.F.P. (Brigitte) Lhoëst

1 InleidingHet internationaal privaatrecht geeft bij nalatenschappen met internationale aspecten de verwijzingsregels aan de hand waarvan kan worden vastgesteld welke rechter bevoegd is, welk recht de vererving en de afwikkeling van de nalatenschap beheerst, onder welke voorwaarden en in welke omvang rechtskracht kan worden toegekend aan buitenlandse beslissingen en onder welke voorwaarden buitenlandse beslissingen hier ten uitvoer kunnen worden gelegd. Vanuit Nederlandse optiek is sprake van…

Verder lezen?

Om dit document te kunnen bekijken, moet u ingelogd zijn.

Geen inloggegevens?

Heeft u nog geen inloggegevens, dan kunt u een abonnement afsluiten.

Bent u werkzaam op het notariële en/of fiscale werkterrein en wilt u het gebruik van Via Juridica ervaren?
Vraag een gratis proefabonnement aan en probeer Via Juridica één maand uit!

Voor (voltijd)studenten is een gratis studentenabonnement beschikbaar.


Gebruikers van Via Juridica

Bekijk alle

Wetteksten


Artikel 145

  • 1

    Voor de toepassing van deze titel wordt verstaan onder de verordening erfrecht: de verordening (EU) nr. 650/2012 van het Europees Parlement en de Raad van 4 juli 2012 betreffende de bevoegdheid, het toepasselijke recht, de erkenning en de tenuitvoerlegging van beslissingen en de aanvaarding en de tenuitvoerlegging van authentieke akten op het gebied van erfopvolging, alsmede betreffende de instelling van een Europese erfrechtverklaring (PbEU 2012, L 201).

  • 2

    Voor de toepassing van deze titel wordt verstaan onder het Haags Erfrechtverdrag 1989: het op 1 augustus 1989 te ’s-Gravenhage tot stand gekomen Verdrag inzake het recht dat van toepassing is op erfopvolging (Trb. 1994, 49).


Artikel 146 [Vervallen per 17-08-2015]

[Vervallen]


Artikel 147

  • 1

    Indien een der gerechtigden in een te vereffenen nalatenschap ten opzichte van een andere gerechtigde wordt benadeeld door de toepassing op een buitenslands gelegen vermogensbestanddeel van een krachtens het internationaal privaatrecht van het land van ligging aangewezen recht, worden de goederen, aldus overeenkomstig dat recht door die andere gerechtigde of door derden verkregen, als geldig verkregen erkend.

  • 2

    De benadeelde gerechtigde kan echter vorderen dat ter gelegenheid van de vereffening van de nalatenschap tussen hem en de bevoordeelde gerechtigde een verrekening plaatsvindt tot ten hoogste het ondervonden nadeel. Verrekening is uitsluitend mogelijk met betrekking tot goederen van de nalatenschap dan wel door vermindering van een last.

  • 3

    In de voorgaande leden wordt onder gerechtigde verstaan een erfgenaam, een legataris of een lastbevoordeelde.


Artikel 148

De herroeping door de erflater van alle eerder door hem gemaakte uiterste wilsbeschikkingen wordt vermoed mede te omvatten een eerder door hem gedane aanwijzing van het recht dat de vererving van zijn nalatenschap beheerst.


Artikel 149

  • 1

    De vereffening van de nalatenschap wordt door het Nederlandse recht beheerst indien de erflater zijn laatste gewone verblijfplaats in Nederland had. In het bijzonder zijn van toepassing de Nederlandse voorschriften inzake de gehoudenheid van de door het volgens het Haags Erfrechtverdrag 1989 toepasselijke recht aangewezen erfgenamen voor de schulden van de erflater en de voorwaarden waaronder zij hun gehoudenheid kunnen uitsluiten of beperken.

  • 2

    De wijze waarop de verdeling van de nalatenschap tot stand wordt gebracht, wordt door het Nederlandse recht beheerst indien de erflater zijn laatste gewone verblijfplaats in Nederland had, tenzij de deelgenoten gezamenlijk het recht van een ander land aanwijzen. Met de eisen van het goederenrecht van de plaats van ligging der activa wordt rekening gehouden.


Artikel 150

  • 1

    De taak en de bevoegdheden van een door de erflater aangewezen vereffenaar worden door het Nederlandse recht beheerst indien de erflater zijn laatste gewone verblijfplaats in Nederland had.

  • 2

    De rechter kan op verlangen van een belanghebbende voorzieningen treffen om te waarborgen dat met betrekking tot de vererving van de in Nederland gelegen bestanddelen van de nalatenschap het volgens het Haags Erfrechtverdrag 1989 toepasselijke recht wordt in acht genomen. Hij kan bevelen dat in verband daarmee zekerheden worden gesteld.


Artikel 151

  • 1

    De verordening erfrecht laat onverlet het op 5 oktober 1961 te ’s-Gravenhage tot stand gekomen Verdrag inzake de wetsconflicten betreffende de vorm van testamentaire beschikkingen (Trb. 1980, 50). Het recht dat van toepassing is op de vorm van uiterste wilsbeschikkingen wordt bepaald door dit verdrag.

  • 2

    Een mondelinge testamentaire beschikking welke, behoudens in buitengewone omstandigheden, is gemaakt door een Nederlander die niet tevens een andere nationaliteit bezit, wordt in Nederland niet erkend.


Artikel 152

  • 1

    De artikelen 147 en 148 zijn van toepassing op de erfopvolging van personen wier overlijden na 1 oktober 1996 heeft plaatsgevonden. Op de erfopvolging van personen wier overlijden op of na 17 augustus 2015 heeft plaatsgevonden is artikel 147 alleen van toepassing als het vermogensbestanddeel waarop de verrekening betrekking heeft, ligt in een staat die niet gebonden is door de verordening erfrecht.

  • 2

    Indien de erflater voor 1 oktober 1996 het op zijn erfopvolging toepasselijke recht heeft aangewezen, wordt die aanwijzing als geldig beschouwd indien zij voldoet aan de vereisten van artikel 5 van het Haags Erfrechtverdrag 1989.

  • 3

    Indien de partijen bij een overeenkomst inzake erfopvolging voor 1 oktober 1996 het op die overeenkomst toepasselijke recht hebben aangewezen, wordt die aanwijzing als geldig beschouwd indien zij voldoet aan de vereisten van artikel 11 van het Haags Erfrechtverdrag 1989.

  • 4

    Onverminderd de voorgaande leden kan een aanwijzing door de erflater van het op de vererving van zijn nalatenschap toepasselijke recht of de wijziging van een zodanige aanwijzing, welke is geschied voor 1 oktober 1996, niet als ongeldig worden beschouwd op de enkele grond dat de wet een zodanige aanwijzing toen niet regelde.

  • 5

    De artikelen 149 en 150 zijn uitsluitend van toepassing op de erfopvolging van personen wier overlijden na 1 oktober 1996 en vóór 17 augustus 2015 heeft plaatsgevonden.


Kennisdossiers

Titel Categorie
Titel Internationaal familierecht Categorie Familierecht (overig)

Rechtspraak

Titel Instantie Datum Nummer
Nederlands recht van toepassing vanwege nietige rechtskeuze in testament Instantie Gerechtshof Amsterdam Datum 26-09-2023 Nummer ECLI:NL:GHAMS:2023:2319
Voor de verwerping van een Europese nalatenschap gelden geen extra vormvoorschriften Instantie Hof van Justitie EU Datum 02-06-2022 Nummer ECLI:EU:C:2022:426
Vereffenaar benoemd op grond van art. 33 Europese Erfrechtverordening Instantie Rechtbank Limburg Datum 21-04-2021 Nummer C/03/284559 / HA RK 20-232
Verwerping namens in buitenland woonachtige minderjarige Instantie Rechtbank Den Haag Datum 05-12-2019 Nummer ECLI:NL:RBDHA:2019:12965
Rechtsmacht Nederlandse rechter in verband met in het buitenland woonachtige erflater Instantie Gerechtshof Den Haag Datum 20-11-2019 Nummer ECLI:NL:GHDHA:2019:3235
Betekenis Spaanse verklaring van erfrecht Instantie Hoge Raad Datum 19-07-2019 Nummer ECLI:NL:HR:2019:1239
Als het recht van de staat van de gewone verblijfplaats voor verwerping een rechterlijke toestemming of machtiging vereist, moet wettelijke vertegenwoordiger zich wenden tot de rechter van die staat Instantie Rechtbank Den Haag Datum 18-09-2018 Nummer ECLI:NL:RBDHA:2018:13811
Bevoegdheidsregel art. 4 ErfVo kan rol spelen bij afgifte nationale erfrechtverklaring in grensoverschrijdende nalatenschappen Instantie Hof van Justitie EU Datum 21-06-2018 Nummer ECLI:EU:C:2018:485
Behandeling verzoek tot verwerping Duitse nalatenschap namens minderjarige Instantie Rechtbank Midden-Nederland Datum 29-03-2018 Nummer ECLI:NL:RBMNE:2018:1223
Europese Hof van Justitie beantwoordt vraag over erkenning van vindicatielegaat Instantie Hof van Justitie EU Datum 12-10-2017 Nummer ECLI:EU:C:2017:755
Geen geldige rechtskeuze voor Nederlands erfrecht gemaakt in Portugees testament Instantie Gerechtshof Den Haag Datum 20-09-2016 Nummer ECLI:NL:GHDHA:2016:3754
Welke rechter is bevoegd bij een in het buitenland opengevallen nalatenschap Instantie Rechtbank Gelderland Datum 23-02-2015 Nummer ECLI:NL:RBGEL:2015:1455
Gewone verblijfplaats van erflater is bepalend voor toepasselijke recht Instantie Gerechtshof Den Haag Datum 19-11-2013 Nummer ECLI:NL:GHDHA:2013:4789
Toepasselijkheid Nederlands recht, afwikkeling omvat verdeling nalatenschap Instantie Hoge Raad Datum 06-09-2013 Nummer ECLI:NL:HR:2013:BY5241
Mercredi-arrest: uitleg van het begrip ?gewone verblijfplaats? Instantie Hof van Justitie EU Datum 22-12-2010 Nummer ECLI:EU:C:2010:829

Wetsvoorstellen

Titel Dossiernr. Status Samenvatting
Uitvoeringswet Verordening Erfrecht Dossiernr. 33851 Status - Samenvatting -
Boek 10 BW (IPR)- Vaststellings- en invoeringswet Boek 10 BW Dossiernr. 32137 Status In werking getreden Samenvatting -

Literatuur

Titel Auteur(s) Bron
Titel IPR? Kom maar op! Auteur(s) D.E.M. Lauran & M.G. Hees Bron Tijdschrift Erfrecht 2023/6
Titel Ontwikkeling van het Nederlandse internationaal erfrecht in de afgelopen twintig jaar Auteur(s) J.G. Knot Bron TE 2023/4
Titel Wat moet de notaris weten van het nieuwe Brussel IIter? Auteur(s) S.H. Heijning Bron JBN 2023/15
Titel Hof van Justitie EU 2 juni 2022, TN en NN/EG-zaak Auteur(s) S.H. Heijning Bron JBN 2022/49
Titel De zaak E.E. van het Europese Hof van Justitie - een leerzame casus voor de Nederlandse notaris Auteur(s) S.H. Heijning, B.F.P. Lhoëst Bron JBN 2021/5
Titel Grensoverschrijdende insolvente nalatenschappen in het licht van de Erfrecht- en Insolventieverordening Auteur(s) J.W.A. Biemans, M.R. Schreurs Bron WPNR 2020/7294
Titel Vijf jaar Erfrechtverordening: IPR-erfrecht in de rechtspraak Auteur(s) P. Vlas, M. Zilinsky Bron WPNR 2020/7291
Titel Nieuw Erfrecht in België, het overgangsrecht en de bijbehorende fiscale aanpassingen Auteur(s) K.M.L.L. van de Ven Bron KWEP 2019/1
Titel De erfovereenkomst in Nederland en België Auteur(s) S. Yesilkir Bron KWEP 2019/19
Titel Erfrechtelijke moeilijkheden op het gebied van het internationaal privaatrecht Auteur(s) P. Vlas Bron WPNR 2019/7222
Titel Welke rechter is bevoegd kennis te nemen van het verzoek tot machtiging om een internationale nalatenschap te verwerpen namens een minderjarige erfgenaam? Auteur(s) S.H. Heijning Bron WPNR 2019/7253
Titel Belgisch erfrecht grondig herzien Auteur(s) W.D. Kolkman Bron Tijdschrift Erfrecht 2018/4
Titel De Oberle-zaak: een belangwekkende uitspraak van het Europese Hof van Justitie Auteur(s) S.H. Heijning Bron Tijdschrift Erfrecht 2018/5
Titel Afgifte van een nationale erfrechtverklaring en de EU-Erfrechtverordening Auteur(s) M. Zilinsky Bron WPNR 2018/7208
Titel Internationaal erfrecht: past de testamentaire regeling in het buitenlandse systeem? Bron Estate Tip 2017/11
Titel Casus IPR en erfrecht - uitleg testamenten Auteur(s) S.H. Heijning Bron FTV 2017/29
Titel Hoe vindt de Nederlandse notaris een buitenlands testament? Auteur(s) S.H. Heijning Bron JBN 2017/43
Titel De erfovereenkomst in het internationale erfrecht Auteur(s) K.J. Bakker Bron EstateTip 2016/12
Titel De internationale nalatenschap, verslag van de FBN cursus 'De internationale nalatenschap' op 11 oktober 2016 te Utrecht Auteur(s) F.M.H. Drijber Bron KWEP 2016/4
Titel Rechtsvragenrubriek: Oude rechtskeuzes en de Erfrechtverordening Bron WPNR 2016/7091
Titel De Europese Erfrechtverordening en erflaters uit niet-lidstaten: hoe werkt het? Auteur(s) B.F.P. Lhoëst Bron Estate Planner Digitaal 2015/11
Titel Themanummer: De Europese Erfrechtverordening Bron FTV 2015/39-43
Titel Praktische aspecten met betrekking tot het opstellen van een Europese Verklaring van Erfrecht' (Deel I en II) Auteur(s) I. Curry-Sumner, A.M. Steegmans Bron JBN 2014/57 en 2014/58

Praktisch

Titel Bron Type Categorie
Europese verklaring van erfrecht Bron - Type Internationaal privaatrecht Categorie Stroomschema’s en visuals
Europees e-justitieportaal Bron Europese Unie Type Internationaal Categorie Verwijzingen voor de notaris
Europees Notarieel Netwerk Bron CNUE Type Internationaal Categorie Verwijzingen voor de notaris
Testamentenregisters in Europa Bron CNUE Type Internationaal Categorie Verwijzingen voor de notaris
Inhoudsopgave
Overzicht
Wetstructuur
Civiel